Door politiek verslaggever Laurens Boven
Lift in, lift uit, hoek om, lange gang door. In volle vaart botst hij bijna tegen Selcek Özturk aan. Özturk laat net niet zijn tot de rand gevulde glas thee uit zijn hand vallen. “Lekker kopje Turkse thee, Geert?” roept hij Wilders met een glimlach na.
Özturk splitste zich ruim een jaar geleden samen met Tunahan Kuzu af van de PvdA. Ze vormen een tweemansfractie die voor de komende verkiezingen mikt op de allochtone stem. Je ziet het nog niet in de peilingen, maar dat zou aan de achterban liggen: “Moeilijk te peilen”, zeggen ze. Toch hoorde ik laatst bij de PvdA dat de sociaal-democraten wel wat bezorgd zijn over de twee kapers.
“Proost, op jouw gezondheid!”, roept Wilders naar Özturk als hij en zijn beveiligers het in Büyükkışla geboren Kamerlid in de gang hebben ontweken. Uiteraard loopt de PVV-oprichter door. Want thee drinken met de man die hem een paar maanden geleden vergeleek met een hersentumor? Natuurlijk niet. Of toch wel? Hoe gaan politici buiten het zicht van de camera’s eigenlijk met elkaar om?
“Als je in het ledenrestaurant zit, dan kun je grappen maken met de PVV'ers”, zegt Özturk met de thee nog in zijn hand. “Daar kan je samen eten, lachen. Maar op het moment dat ze camera’s zien, dan worden ze naar. Dan willen ze stoer en ruig doen voor hun achterban en zogenaamd de migranten hard aanpakken.” Is het dan allemaal een toneelstuk? “Ja, extreem toneel”, volgens Özturk.
Toneel of niet, wat er in Den Haag ook gebeurt, het is allemaal spin. Zeker nu. Iedereen heeft de verkiezingen al in zijn hoofd. “De politici gaan allemaal zo vriendelijk met jullie om”, zei een collega van onze Amsterdamse redactie die deze week een dagje meeliep op het Binnenhof. Inderdaad, je moet een beetje wennen aan het Haagse sfeertje. De vriendelijkheid is er altijd en wordt door buitenstaanders vaak gezien als bewijs dat pers en politiek in een permanente incestueuze omhelzing verkeren. Maar sinds een week of twee is het meer dan normaal. Kamerleden die in het voorbijgaan even 'hallo' komen zeggen op de redactie, dat soort dingen.
Of de PVV'ers echt gezellig zitten te keuvelen met de Turks-Nederlandse Kamerleden in het ledenrestaurant, is niet te controleren. Dat restaurant is het enige stukje van het Kamergebouw waar de pers niet mag komen. Wie weet wat daar allemaal gebeurt. Maar grote gezelligheid tussen de twee extreemste tegenpolen in de Kamer is moeilijk voor te stellen. De aanvallen in de debatten zijn zo persoonlijk en zo hard dat de gedachte aan een toneelstuk cynisch maakt over de ware aard van de politiek. Ik gok op die andere functie van de Haagse vriendelijkheid: framen en spinnen.