De wettelijke aanpak van de bonussen van bankiers gaat nog niet in omdat CDA en VVD in de Eerste Kamer aanvullende vragen hebben gesteld aan het kabinet. Daardoor is de beoogde invoering op 1 januari mislukt.
De wet houdt in dat bonussen bij banken en verzekeraars niet hoger mogen zijn dan 20 procent van een jaarsalaris. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel van minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) met ruime meerderheid aangenomen. ABN Amro heeft de 20 procentsnorm al ingevoerd, maar verhoogde tevens het salaris van de hoogste managers.
Afwijken van afwijkers
CDA-Eerste Kamerlid Gerrit Terpstra heeft verschillende bezwaren tegen de wet.
Bijvoorbeeld tegen het feit dat ingrijpen in cao’s wordt verdedigd als zijnde ‘in
het belang van de consument’. “Dat argument vinden wij riskant, want ook in
andere cao’s kun je wel zeggen dat daar de lonen soms relatief te hoog zijn.”
Daarnaast zet Terpstra vraagtekens bij het bonusniveau van 20 procent. Het Europese niveau ligt op 100 procent. Een aantal andere Europese landen, waaronder België, wil een norm van 50 procent.
Belastingbetaler
Harald Benink, hoogleraar Bankwezen en
Financiering aan de Universiteit van Tilburg, vindt de aanpak van bonussen niet
zozeer in het belang van de consument, als wel in het belang van de
belastingbetaler.
Het inperken van bonussen, zegt Benink, kan helpen perverse prikkels en het nemen van te grote risico’s te beperken. Het aanpakken van bonussen zou volgens hem niet nodig zijn als de kapitaalbuffers van banken worden verhoogd. Dan komen ze namelijk ook niet snel in de problemen en hoeft de belastingbetaler niet te hulp te schieten. “Banken hebben nu wel hogere kapitaalbuffers dan toen de crisis begon, maar eigenlijk zitten we historisch gezien op vrij lage niveaus.” Zolang de buffers niet verder worden verhoogd, kan Benink zich goed vinden in het snijden in bonussen.
Symboolwetgeving
Marcel Canoy, hoofdeconoom bij Ecorys,
heeft op zich niets tegen bonussen, als ze maar met een goede reden worden
verstrekt. “Waar het om gaat, is dat er geen variabele beloningen moeten zijn
die niet gerelateerd zijn aan prestaties en die perverse prikkels met zich
meedragen zoals die tijdens de crisis en daarvoor duidelijk waren in de banken.
Daar wil je wat aan doen.”
Wat Canoy betreft moeten financiële instellingen er zelf voor zorgen dat zij hun beleid op orde hebben.