Troonrede in teken van buitenland en zorg
Internationale conflicten tekenden de troonrede van koning Willem-Alexander vandaag. "Vanwege en om te beginnen met de ramp rond de MH17", zegt politiek commentator Hugo Reitsma. Zo zei de koning dat de feestelijke traditie van Prinsjesdag dit jaar "is omgeven door een rouwrand van verdriet."
"In de zomer van 2014 bleek andermaal dat de vrijheid en veiligheid kwetsbaar zijn, ook in ons deel van de wereld", sprak de koning vanuit de Ridderzaal. Met name dat woord 'kwetsbaarheid' was tekenend, zegt Reitsma.
Daarbij beperkte de koning zich niet tot Rusland. Reitsma: "Hij noemde ook meteen het Midden-Oosten en benadrukte dat het de taak van de regering is om de grenzen van de rechtsstaat te bewaken en niet toe te staan dat dergelijke internationale conflicten overslaan naar Nederland."
Met oog op de oplopende spanningen noemde de koning het de opdracht van het kabinet om 'het land bij elkaar te houden'. Zo zei hij: "Haatzaaien, dreigen met geweld of discriminatie van bevolkingsgroepen zal op geen enkele wijze worden getolereerd. Het tegengaan van terrorisme en intolerantie is een kerntaak van de regering."
Zorg in plaats van economie
Eveneens opvallend noemt Reitsma het dat niet de economie, maar de zorg een belangrijke plek in de troonrede innam. "Er komen grote hervormingen rond de overheveling van de langdurige zorg naar de gemeenten. Dat gaat gevolgen hebben voor grote groepen kwetsbare mensen. Er wordt duidelijk rekening mee gehouden dat de uitvoering van die hervormingen voor problemen gaat zorgen."
Toch benadrukte de koning ook de 'trendbreuk' die er in de kosten van de zorg heeft plaatsgevonden. "Met die kosten is het immers allemaal begonnen", zegt Reitsma. "Die stegen sneller dan het Bruto Nationaal Product, dat was niet meer houdbaar. Ook dit jaar gaat er 6 miljard euro extra naar de zorg, maar dat is minder dan de raming en dat is absoluut goed nieuws voor de begroting."
Geen nieuws
Vorig jaar was daar opeens 'de participatiesamenleving', maar dit jaar bleven nieuwe termen en ook nieuwe missies van het kabinet uit. Reitsma: "Het regeerakkoord is door de
Kamer. Nu was de vraag: gaan ze nou nog iets nieuws aan met elkaar? Het antwoord daarop lijkt
nee."
De koning noemde de herziening van het belastingstelsel, maar sprak meteen over 'de lange termijn'. "Dat belastingstelsel was samen met de groeiagenda een onderwerp dat werd besproken binnen de coalitie om te kijken of ze daarin een nieuwe missie konden vinden", zegt Reitsma. "Maar de PvdA en de VVD bleken op beide punten te ver van elkaar af te staan."
Iets wat er door oppositie zeker uit zal worden gepikt, voorspelt Reitsma. "Die zal zich gaan afvragen: is dit kabinet niet uitgeregeerd?"
