'Onderschat risico's F-16-vliegers niet'

Afgelopen maandag sprak generaal Tom Middendorp, Commandant der Strijdkrachten, tijdens een technische briefing over de Nederlandse bijdrage aan de bestrijding van IS in Noord-Irak.

Hij noemde de risico's voor de Nederlandse F-16-vliegers toen 'beperkt'. Het luchtafweergeschut waarover IS beschikt, zou vooralsnog niet tot de hoogtes kunnen komen waarop de F-16's vliegen. En daar zit nu juist het probleem, zegt Netto, zelf een oud-F-16-piloot en voormalig commandant van vliegbasis Leeuwarden.

Assad
Volgens Netto, die wel bekend is met het gebied waar de Nederlandse troepen naartoe gaan, is het niet ondenkbaar dat IS binnenkort alsnog over dergelijke afweersystemen beschikt.

"Het is vrij bekend dat de Syrische president Assad een geweldige luchtverdediging heeft. IS heeft al een vliegbasis veroverd op Assad, dus het is niet uit te sluiten dat ze vroeg of laat ook beslag weten te leggen op een van de vele mobiele raketsystemen die hij bezit."

Niet dat de F-16's niet goed zijn uitgerust, zegt Netto. "Ze hebben al sinds jaar en dag de ALQ-131, dat is een afweersysteem dat onder het vliegtuig hangt. Die wordt geprogrammeerd naar de verwachte dreiging die je vanaf de grond kunt ontvangen."

Dreiging
Maar die dreiging kan dus in de loop van de komende weken zomaar veranderen, zegt Netto. En dan hoeft het niet uit te maken dat de Nederlandse strijders niet de grens met Syrië over gaan, maar zich beperken tot Noord-Irak.

"Als strijders van IS die dingen ergens weten te overvallen en de crew van die defensie-systemen krijgen de keuze tussen onthoofding of het neerschieten van een Westers vliegtuig, dan weten we allemaal wat de keuze wordt. Dan werken ze gewoon mee."

Updates
Of het afweersysteem van de F-16's dan afdoende is, zal moeten blijken. De systemen waar de troepen van Assad over beschikken, worden volgens Netto met regelmaat voorzien van updates door Rusland. Nederland verkrijgt zijn updates via de Amerikanen.

Het is niet uit te sluiten dat die updates geen gelijke tred met elkaar hebben gehouden, zegt Netto. En belangrijker nog: dat IS niet in staat zou zijn een dergelijk systeem te bemachtigen. "Het zou voor IS een geweldige, promotionele opsteker zijn als ze daar een Westers vliegtuig uit de lucht kunnen schieten."

Hij wil maar zeggen: "Een gewaarschuwd mens telt voor twee."