Het doet een beetje denken aan Pim Fortuyn, in 2002 lijsttrekker van Leefbaar Nederland, die ruzie kreeg met zijn eigen partij toen hij ervoor pleitte het Grondwetsartikel over antidiscriminatie te schrappen als hij niet mocht beweren dat de islam een achterlijke godsdienst was. Hij richtte de LPF op, die geweldig scoorde. Sterker nog: nadat Fortuyn kort daarop werd vermoord, veroverde de LPF 26 zetels. Dus miljoenen boze, blanke mannen – en vrouwen – stemden op een dode politicus. De Amerikanen maken er een behoorlijk potje van, maar zo gek als wij Nederlanders hebben ze het nog niet gemaakt.
Dat de partijelite zich van 'The Donald' distantieert is begrijpelijk. Paul Ryan, bijvoorbeeld, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden en de feitelijke partijleider, is als de dood dat de Republikeinen als gevolg van Pussygate de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en Senaat verliezen. Op 8 november kiest Amerika immers niet alleen een nieuwe president, maar ook alle 435 leden van het Huis en een derde van de honderd senatoren. Volgens de peilingen leek, in elk geval in het Huis, voortzetting van de Republikeinse hegemonie gegarandeerd, maar nu niet meer.
Het is ook een signaal dat de partijtop er van uitgaat dat Trump zijn kansen om te winnen heeft verspeeld. De meeste peilingen bevestigen dat beeld, vooral in de zogenoemde ‘swing states.’ En dus zet de partijtop alle zeilen bij om de schade te beperken. Nu zijn die peilingen zo grillig dat je er – zogezegd – geen peil op kunt trekken. En als Hillary het laatste debat met Donald al heeft gewonnen, dan is het minder overtuigend dan het eerste debat. Dus Donald is nog niet afgeserveerd, ondanks de vluchtende partijtop en ondanks Pussygate.