Ivo Opstelten (VVD): "Wat wij wel hebben gedaan, dat vind ik ook heel belangrijk, is de high impact crime. Daar gaat het over overvallen. Het aantal overvallen is enorm naar beneden gegaan. Dat is belangrijk. En je hebt ook straatroven, inbraken, geweldsmisdrijven, jeugdcriminaliteit…” Knevel: “Daar is het allemaal beter gegaan?” Opstelten: “Jeugdcriminaliteit hebben we behoorlijk goede successen behaald."
Oordeel: feit
Uitleg
Het aantal overvallen is afgenomen en er zijn inderdaad successen waar te nemen op het gebied van jeugdcriminaliteit- en overlast.
In de periode 2005 – 2009 stijgt het aantal overvallen. In 2010 begint het aantal overvallen per jaar te dalen. Eind 2011 is het aantal overvallen met ongeveer 20% gedaald ten opzichte van 2009. Dat tonen cijfers van de politie en het CBS aan.
Overvallen maken onderdeel uit van het totaal aan geregistreerde misdrijven. Dat totaal omvat alle misdrijven, van diefstal en overval tot vernielingen. Overvallen maken een relatief klein onderdeel uit, maar zijn natuurlijk wel relatief zware misdrijven. Het totaal aantal geregistreerde misdrijven is overigens tussen 2010 en 2011 iets toegenomen.
Dat lijkt misschien een tegenstrijdigheid met wat Opstelten beweerde, maar dat is het niet. Hoewel je de cijfers niet een op een kunt vergelijken, is het wel te verklaren dat Opstelten het een zegt en de detailhandel het andere.
Hoe verhoudt dit zich tot het bericht over een toename aan gewelddadige winkeldiefdtal?
Opstelten heeft het in zijn uitspraak over overvallen in het algemeen en maakt geen onderscheid naar overvallen op bijvoorbeeld een woning of een horeca gelegenheid. Detailhandel NL heeft het over gewelddadige winkeldiefstal.
Wanneer je overvallen uitsplitst zie je dat bijvoorbeeld het aantal overvallen op woningen is afgenomen. Het aantal overvallen op supermarkten en drogisterijen daarentegen is toegenomen. Dat onderstreept het punt dat Detailhandel NL gisteren maakte.
Dus hoewel winkeliers steeds vaker te maken krijgen met gewelddadige overvallen, neemt het totaal aantal overvallen over de hele linie af.
Opstelten heeft het ook over successen op het gebied van jeugdcriminaliteit en overlast. Die zijn dus ook geboekt?
Ja, ook hier zie je dat de jeugdcriminaliteit en de -overlast afnemen. Wij hebben daarvoor naar twee indicatoren gekeken: 1) jeugdbendes & 2) HALT jongeren.
In 2010 is de politie gestart met het aanpakken van criminele jeugdgroepen. In februari 2012 zijn 62 van de 89 groepen aangepakt. Dat betekent dat 2/3 van die groepen nu niet meer op straat te vinden zijn. Ook hebben we gekeken naar het aantal HALT jongeren (12 – 17 jaar) dat een misdrijf heeft begaan. Let wel dit zijn dus niet jongeren die voor bijvoorbeeld spijbelen of baldadigheid met HALT in aanraking komen, maar jongeren die bijvoorbeeld geweld hebben gebruikt of gestolen hebben. Dat aantal daalt sinds 2005. Een opmerkelijke daling tussen 2009 en 2011: -33%.
Bronnen
CBS Statline: Geregistreerde diefstallen; diefstallen en verdachten naar regio
CBS Statline: Halt-jongeren naar soort delict, geslacht, leeftijd en herkomst
Detailhandel Nederland: Alarmerende trend van geweld in winkels
Rijksoverheid: Brief Tweede Kamer: Voortgang actieprogramma problematische jeugdgroepen
Aanval op overval: feiten en cijfers
Knevel van den Brink