The Fact Club | Deel 11: Jolande Sap over 65+’ers

Jolande Sap (GroenLinks): "Het gemiddeld inkomen van 65-plussers is afgelopen jaren sneller gestegen dan van 65-minners. Ook hebben ouderen gemiddeld veel meer vermogen." (Bron: interview nu.nl, 3 september)

Oordeel: feit

Uitleg
Jolanda Sap doet twee beweringen:  gemiddeld inkomen 65-plusser afgelopen jaren sneller gestegen dan van 65-minner en ouderen hebben gemiddeld meer vermogen.

1. Het inkomen van 65plussers is inderdaad harder gestegen dan dat van 65minners, maar het is maar een klein verschil. Tussen 2000 en 2010 is het inkomen van 65-plussers gemiddeld met 2,9 procent per jaar gestegen, voor 65-minners was dat 2,8 procent. Met 23 duizend euro inkomen zitten ouderen wel iets onder het gemiddelde van 24,4 duizend euro. (NB: Hierbij kijken we naar het gestandaardiseerd inkomen, dat is gecorrigeerd voor verschillen in huishoudenssamenstelling.)

2. In vermogen zijn er wel grote verschillen te zien. Het gemiddeld vermogen van huishoudens met hoofdkostwinnaar onder de 65 is 136 duizend euro (2011). Het gemiddeld vermogen van ‘huishoudens met hoofdkostwinnaar 65+’: 250 duizend euro (2011). Daarbij zien we vanaf 2009 bij het vermogen van 65-minners een flinke daling, terwijl voor 65-plussers juist sprake is van een toename van vermogen.

Beide beweringen kloppen dus.

Bronnen
CBS Statline – Gemiddeld inkomen; personen in particuliere huishoudens naar kenmerken
CBS Statline – Gemiddeld vermogen; particuliere huishoudens naar diverse kenmerken

---------------------------------

Mark Rutte (VVD): ‘De transportsector bijvoorbeeld voor Nederland is ontzettend belangrijk. We zijn een exportland, Rotterdamse haven, meer dan 300,000 banen indirect of direct van afhankelijk. Het gaat naar de feitencheck, maar er zijn ruim 300,000 banen van afhankelijk’. (Bron: 1 voor de politiek, maandag 3 september)

Oordeel: fabel

Uitleg
Er zijn twee bronnen om de werkgelegenheid van de Rotterdamse haven te achterhalen.

-       De Havenmonitor

Uit de Havenmonitor 2010  (onderzoek Erasmus Universiteit Rotterdam, havenbedrijf verwijst zelf ook naar deze bron) blijkt dat er in 2010 106.100 mensen in het havengebied Rijn- en Maasmond werkten (waarvan 87.111 in Rotterdam Rijnmond). De indirecte werkgelegenheid voor het havengebied Rijn- en Maasmond was in 2010 64.122. In totaal levert de Rotterdamse haven dus voor 170.222 personen (pdf) werk op.

Het aantal indirecte banen wordt berekend via de ‘werkgelegenheidsmultiplier’: Een multiplier van bijvoorbeeld 1,6 geeft aan dat behalve het oorspronkelijke directe effect ter grootte van 1, nog een additioneel indirect effect van 0,6 optreedt, elders in de economie. De effecten kunnen daarbij uitgedrukt zijn in termen van werkgelegenheid (werkgelegenheidsmultiplier) en/of toegevoegde waarde (toegevoegde waarde multiplier). Deze multiplier is speciaal voor de haven van Rotterdam berekend, maar het is belangrijk om te benadrukken dat het hier een economisch model betreft.

-       Rijksoverheid

De Rijksoverheid stelt: ‘zo’n 272.000 mensen zijn voor hun werk direct (163.000) of indirect (109.000) afhankelijk van de zeehavens.’ Dit gaat over alle zeehavens in Nederland, naast (regio) Rotterdam zijn dit: de Noordelijke Zeehavens (8.057 personen), Noordzeekanaalgebied (32.823 personen) en Scheldebekken (15.043 personen). Voor het aantal personen per haven is de bron weer de Havenmonitor.

De Rotterdamse haven genereert dus niet werk voor 300.000 personen, ook niet indirect. Alle zeehavens bij elkaar doen dit bijna (270.000). Navraag bij de VVD leert dat Rutte zich baseert op cijfers van VNO-NCW waar ook Schiphol wordt meegerekend. Volgens VNO-NCW leveren Schiphol en alle zeehavens ‘400.000 banen’ op.

Rutte presenteert dus sowieso een fabel. Heeft hij het over Rotterdam dan is het aantal banen dat hij noemt te hoog, heeft hij het over alle zeehavens en Schiphol dan is 300.000 weer te laag.

Bronnen
De Havenmonitor 2010
Rijksoverheid: zeehavens
VNO NCW