BNR logo
  • Nieuws
  • Radio
    • Programmagids
    • AEX Factor
    • Baanbrekende Businessmodellen
    • Beleggerspanel
    • Beter
    • BNR Auto-Update
    • BNR Europa
    • BNR Mobility
    • BNR Sport
    • BNR's Big Five
    • Boardroompanel
    • Boekestijn en De Wijk
    • BREEKT
    • Column Ben van der Burg
    • Column Bernard Hammelburg
    • Column Jaap Jansen
    • Column Marianne Zwagerman
    • Column Paul Laseur
    • Crypto Update
    • Cryptocast
    • De Nationale Autoshow
    • De Nieuwe Wereld
    • De Ochtendspits
    • De Top van Nederland
    • De Wereld
    • Digitaal
    • Duurzaam
    • Economenpanel
    • Eyeopeners
    • Kees de Kort
    • Koplopers
    • Lobbypanel
    • Ondernemerspanel
    • Postma in Amerika
    • Spitsbrekers
    • Tech Update
    • The Daily Move
    • The Friday Move
    • Toon van de Week
    • Vastgoed Gezocht
    • Wereldveroveraars
    • Werkverkenners
    • Wetenschap Vandaag
    • Zakendoen
  • Gemist
    • Alle podcasts
    • All in the Game
    • Amerika Podcast
    • BNR Perestrojkast
    • China Podcast
    • Column Corné van Zeijl
    • Crypto Cowboys
    • Cryptocast
    • De Ben Tiggelaar Podcast
    • Dé Klantenpodcast
    • De Legende van Satoshi Nakamoto
    • De Nieuwsdag
    • De Ondernemerskamer
    • De Technoloog
    • Een Jaar Burgemeester
    • Europa Update
    • Factcheck Europa
    • Het Bromvliegeffect
    • Het Nieuwe Geld
    • Honger
    • IJzige Tongen
    • Italië Podcast
    • Ochtendnieuws
    • Petrolheads
    • Podcast Top 40
    • De Strateeg
    • Space Cowboys
    • Spitsbrekers
    • The Road to Zandvoort
    • Ukrayina
    • Voeding van morgen
    • Vraag het Gommers
    • Werkprofessor
    • Zakendoen De Veranderaars
  • Partners
New Articles

Rechtsbeginsel ne bis in idem overboord

  • Margreeth Fernhout
dinsdag 9 april 2013, 16:28 Update: dinsdag 9 april 2013, 18:06
Paul Mevis: 'Het gaat om een aanwijzing, een gegeven dat het ernstige vermoeden rijst dat de rechter als hij deze feiten wist, alsnog tot een veroordeling zou kunnen komen.' Geert-Jan Knoops: 'Een burger moet rechtszekerheid kunnen krijgen en niet opnieuw weer aan vervolging blootgesteld kunnen worden.'

Vrijspraak in een rechtszaak hoeft niet langer definitief vrijspraak te betekenen. De Eerste Kamer keurde vandaag een wetsvoorstel goed dat het mogelijk maakt een zaak te heropenen als er belangrijk nieuw bewijs is.

De wet Herziening ten nadele betekent een kleine revolutie in het strafrecht. Het rechtsbeginsel ne bis in idem, dat bepaalt dat iemand niet twee keer voor hetzelfde misdrijf kan worden berecht, gaat daarmee overboord. De nieuwe wet geldt alleen voor misdrijven met een dodelijke afloop, zoals moord.

Paul Mevis, hoogleraar strafrecht aan de Erasmus Universiteit zegt in BNR Juridische Zaken dat het moeilijk te zeggen is wat nu precies bewijs is dat belangrijk genoeg om een nieuwe strafzaak te voeren. ''De wet is hierin heel onduidelijk. Het gaat om een aanwijzing, een gegeven dat het ernstige vermoeden rijst dat de rechter als hij deze feiten wist, alsnog tot een veroordeling zou kunnen komen.''

Terugwerkende kracht
Geert-Jan Knoops, hoogleraar internationaal strafrecht, is tegenstander van de wet, met name omdat hij ook geldt voor zaken in het verleden. ''Daarmee breekt deze wet met het beginsel dat je een wet niet met terugwerkende kracht ten nadele van een burger kunt veranderen. Een burger moet rechtszekerheid kunnen krijgen en niet opnieuw weer aan vervolging blootgesteld kunnen worden.''

De enkele keer dat iemand achteraf ten onrechte vrijgesproken wordt doet daar weinig aan af, vindt Knoops. ''Dat zijn unieke situaties. En de ervaringen in Duitsland en Engeland waar aan wordt gerefereerd in het voorstel zijn veel minder positief dan wordt voorgedaan.''

Weinig zaken
Het is niet te verwachten dat er meteen veel van dit soort zaken voor zullen komen. ''Er zijn al landen waar dit systeem al langer bestaat, maar daar zijn de zaken op een hand te tellen'', zegt Mevia. ''Het is natuurlijk zo dat in Nederland een zaak al heel goed wordt bekeken door verschillende instanties.''

Er bestaat al een wet die een nieuwe zaak kan betekenen als er nieuw bewijs is dat in het voordeel van de veroordeelde werkt. ''Er is een principieel verschil tussen herziening ten voordele en ten nadele. Het gaat in beide gevallen om de vraag of er twijfel is. Als die er is in het voordeel van iemand, dan weet je waar je aan toe bent: vrijspraak. Bij twijfel ten nadele van de verdacht is dat onvoldoende voor een veroordeling.''

Bewijs bewaren
De nieuwe wet betekent ook dat dna-materiaal niet meer wordt vernietigd na een veroordeling. ''Er moet de mogelijkheid zijn om eventueel opnieuw een eerlijk proces te kunnen voeren. Dus alle sporen moeten bewaard worden.''

Het voorstel werd aangenomen met de kleinst mogelijke meerderheid: 36 senatoren stemden voor en 35 tegen.

JuridischStrafrechtWetgeving
Deel dit artikel:

Aanbevolen podcasts

Grand Jury start onderzoek naar Trump

Cruciaal akkoord over ons digitale welzijn bereikt in Brussel

Milieudefensie waarschuwt Shell

Volg de discussie via Facebook of Twitter

Doe mee aan de discussie op onze Facebookpagina of via Twitter (#bnr).
BNR Facebook BNR Twitter
live-studio-image

Populairste podcasts

Oekraïne-update dinsdag, dag 83

Er is geen uitweg meer in de kwestie Sanderink

Personeelstekorten zijn een politieke keuze

'Meer geld nodig voor spoorambities'

Opinie | Poetins diefstal

  • BNR Nieuwsradio

  • Contact
  • Frequenties
  • Files en flitsers
  • BNR Nieuwsbrief
  • Podcasts
  • RSS feed
  • Disclaimer
  • Zakelijke info

  • Dutch Podcast Awards
  • Adverteren
  • Podcast laten maken
  • Vacature plaatsen op BNR
  • Werken bij BNR
  • Stages
  • FD Mediagroep

  • Company.info
  • Energeia
  • ESB
  • FD
  • FD Mediagroep
  • Investment Officer
  • Listn
  • PensioenPro
  • Download de app

  • Privacy
  • Copyright
  • Cookies
  • Voorwaarden