Nederland terug naar de klassenmaatschappij?
Gelijke kansen is een illusie. De opleiding van ouders is cruciaal voor de schoolprestaties van kinderen. Zelfs zo bepalend dat er een nieuwe klassensamenleving dreigt te ontstaan .Daarvoor waarschuwen politicologen en sociologen.
Paul de Beer, bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam, heeft een bundel samengesteld met de titel: 'Meritocratie, op weg naar een nieuwe klassensamenleving?'. Hij waarschuwt in dit boek voor de verschillen in kansen voor kinderen uit verschillende lagen van de bevolking. De onderwijsinspectie concludeerde eerder al dat de kansenongelijheid toeneemt. Dit boek is daar een bevestiging van.
De Beer: 'Wij volgen de ontwikkelingen over een veel langere periode dan de onderwijsinspectie heeft gedaan en kunnen daarmee vaststellen hoe het verschillende generaties is vergaan.'
Glazen plafond
In een klassenmaatschappij leven mensen in gescheiden groepen die ontstaan door ongelijkheid in de economische positie. In zo'n maatschappij wordt de sociale klasse vaak overgedragen aan de volgende generatie.
'We hebben een periode achter de rug waarin ook begaafde arbeiderskinderen konden gaan studeren, maar dat proces begint af te zwakken.'
Hoe kan dat? 'Hoog opgeleide ouders stimuleren hun kinderen meer in het onderwijs en daarnaast zijn kinderen van zulke ouders ook vaak begaafder.'
Prestaties versus afkomst
De Beer geeft aan dat in de huidige samenleving prestaties belangrijk zijn voor je succes. 'Dat is anders dan vroeger, toen je afkomst de doorslag gaf.'
Er zijn verschillende manieren om ongelijkheid te bestrijden. 'Het is belangrijk om in te zien welke kinderen al vroeg een achterstand oplopen, bijvoorbeeld omdat ze minder worden voorgelezen of minder in aanraking komen met cultuur.' De bijzonder hoogleraar raadt in zijn voorstel aan om het onderwijsniveau minder bepalend te maken in onze samenleving.