Ongeïllustreerde Februaristaking tóch in collectief geheugen
‘Staakt! Staakt! Staakt!’ En er werd gestaakt. Deze week 75 jaar geleden, in 1941 legden Amsterdammers massaal het werk neer, in protest tegen de Jodenvervolging. We kennen het nu als de Februaristaking.
Volgens historicus Ad van Liempt is het voor velen frustrerend dat er geen enkele foto van de staking te vinden is: "Zo’n belangrijke en invloedrijke gebeurtenis is helemaal ongeïllustreerd."
Foto's van de razzia
De dagen voor de Februaristaking werden 427 Joodse mannen opgepakt, afgevoerd en nooit meer teruggekomen. Van die razzia zijn wél beelden, twee sets zelfs.
Volgens Van Liempt zijn de foto’s genomen door een Duitse soldaat, die ze liet ontwikkelen bij een fotowinkel in Amsterdam: "De dienstdoende laborant zag wat het was en besloot illegaal een tweede set af te drukken. Na de oorlog zijn die overgedragen aan het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie."
Compensatiegedrag
Ondanks het gebrek aan beelden, zit de Februaristaking goed in ons collectieve geheugen. Dat komt volgens Van Liempt door het unieke karakter: "Het is de enige keer dat er tegen de Jodenvervolging zo massaal verzet is gepleegd. Het zou een soort compensatie kunnen zijn voor het massale schuldgevoel; een bevestiging dat we niet álles fout hebben gedaan."