Vandaag maakte het museum bekend dat de in 2005 gestolen kunst in handen is van een Oekraïense militie. Het museum zegt te weten dat de bezitters pogingen doen de kunst te verkopen. Door in de publiciteit te treden hoopt het museum dat de Oekraïense autoriteiten hun verantwoordelijkheid neemt, liet directeur Ad Geerdink eerder vandaag weten tijdens een persconferentie.
De totale waarde van de gestolen kunst komt neer op ongeveer 10 miljoen euro. De daders zijn nooit gepakt.
Extreem-rechts vrijwilligersbataljon
Geert Jan Hahn, Oekraïne-watcher, zegt dat groep die de kunstwerken in handen zou hebben een vrijwilligersbataljon is.
Daarvan zijn er velen in het land, zegt Hahn. "Zoals we weten is er al bijna twee jaar flinke onrust, met de Russische betrokkenheid in het oosten en op de Krim en met opstandige rebellen. Deze bataljons zijn op allerlei niveau's ontstaan en gaan vechten tegen de Russen en de rebellen in de rest van het land omdat het leger dat niet aan kon."
Schilderijen als financiering
Ze worden gefinancierd door oligarchen en andere politieke figuren, weet Hahn, maar ze hebben ook zelf geld nodig. Vandaag heeft de militie bij de ambassade in Kiev aangeklopt met de informatie dat ze de schilderijen in handen hebben. "Dat zouden ze doen om geld te incasseren, want de portemonnee van die oligarchen raakt ook leeg. Ze willen keiharde knaken om hun eigen hachje te redden en meer faciliteiten zoals wapens mogelijk te maken."
Regering Oekraïne heeft moeite met milities
De regering van Oekraïne heeft moeite met het in de hand houden van zulke milities, zegt Hahn. "Het ligt heel ingewikkeld. Er zijn diverse van zulke bataljons, de een is machtiger dan de andere." Electoraal hebben ze weinig macht, is uit de laatste verkiezingen gebleken, zegt Hahn. "Ze drukken wel hun stempel op de situatie in het land. Het volk wil een einde aan onlust in het oosten, en daar kunnen deze milities aan bijdragen."
Koenders: verstandig dat museum informatie vrijgeeft
Minister Koenders van Buitenlandse Zaken laat in een reactie weten: "Ik vind het verstandig dat het museum dit naar buiten heeft gebracht, dat verkleint de kansen dat de kunst direct verkocht wordt. Tegelijkertijd zijn er contacten om de kunst terug te krijgen. Het is een slechte zaak."
De kans dat de kunst ook daadwerkelijk terug zal komen bij het museum is moeilijk in te schatten, zegt Hahn. "Je hebt te maken met een losgeslagen bataljon en de verdachten ontkennen dat ze erbij betrokken zijn en dat ze onschuldig zijn."
Schilderijen op Facebook
Eén van die verdachten, de politiek leider van een Oekraïnse extreem-rechtse partij, Tjagnibok, neemt de situatie nogal luchtig op en plaatste een foto van de 'gestolen waar' op zijn Facebookpagina met de tekst: "Beste vertegenwoordigers van het Westfries Museum. Hier zijn de 'gevonden' schilderijen. Kom, neem ze mee, en stel ze tentoon!"
Volgens Hahn 'biedt' hij portretten aan van Bandera, Konovalets en Sjoechecvytsj, drie extreem-rechtse strijders in Oekraïne ten tijde van de jaren dertig en veertig. Interessant detail: Konovalets werd op 23 mei 1938 op de Rotterdamse Coolsingel door een agent van Stalin opgeblazen en ligt op begraafplaats Crooswijk.
Bekijk een overzicht van alle gestolen kunst uit het Westfries Museum