Wim Mijs: "Bank en maatschappij hebben elkaar weer gevonden"

Het gaat goed met de banken. Dat wil zeggen: goed genoeg om in de kredietvraag te voorzien. Een belangrijke reden daarvoor is volgens Wim Mijs de relatie tussen het bankwezen en de maatschappij. "In de jaren tot de crisis zijn bank en maatschappij elkaar verloren. Geld haalde iedereen uit de geldautomaat, dus je hoefde ook niet echt meer een bank in. Misschien alleen voor een hypotheek. In de crisis hebben ze elkaar herontdekt. De concentratie lag in de tijden van extreme groei te veel bij de aandeelhouders, nu verplaatst dat zich weer. Banken gaan in gesprek met hun klanten en moeten weer intermediair zijn in de economie. Banken moeten zorgen dat er krediet is, dat partijen bij elkaar worden gebracht en dat er betalingsverkeer is. En daar wordt hard aan gewerkt."

Zekerheid
Toch klinken er nog vaak zorgelijke geluiden. Bijvoorbeeld vanuit het MKB. Lenigen worden afgekeurd en weldoordachte bedrijfsplannen belanden te makkelijk in de prullenbak. Als het goed gaat met de banken, waarom dan geen leningen? "Er is geld. Het gaat alleen vaak ergens anders in het proces al mis. Dit klinkt heel stom, maar veel MKB'ers komen op de stapel 'afgewezen' terecht omdat ze het formulier niet goed invullen. Zeventig procent vult zijn telefoonnummer niet in. Dan wordt het moeilijk. Maar het geld is er."

Om de economie sterk te houden en niet te afhankelijk te zijn van banken, wordt er vaak geroepen dat er geld beschikbaar moet worden gesteld door andere partijen. Investeerders lijken hier echter weinig heil in te zien en de burger gaat nog altijd gewoon naar de bank voor geld. "Het hangt van een aantal dingen af: prijs, veiligheid en gemak. Voor geld gaan we naar de bank, dat zit in de Europese cultuur. Als de prijs goed is kijken mensen vaak al niet verder. Daarnaast staan banken onder streng toezicht, wat zekerheid geeft. En ondernemers willen ondernemen, niet onnodig op zoek gaan naar geld bij investeerders als de bank ze snel kan voorzien. In de VS is het al normaal om geld te zoeken bij informele investeerders, hier nog niet."

Stresstest en boetes
Ondertussen volgt er voor de banken een nieuwe stresstest en lijken de boetes bij wangedrag geen plafond te kennen. Wordt het de banken te moeilijk gemaakt, of zou het nog wel wat strenger mogen? "Als de regels geschonden worden, volgt een boete. Dat is alleen maar goed. Maar als er geen rechtszekerheid is over de hoogte van boetes, dan wordt het moeilijk. Investeerders gaan zich zorgen maken, want hun geld moet gebruikt worden voor de economie en niet voor het betalen van boetes. Wat betreft de stresstest ben ik ervan overtuigd dat er dit keer streng genoeg gekeken wordt. Het is nu niet alleen een toetsinstrument, maar ook belangrijk voor de transparantie."

Economen roepen verder dat alles beter wordt als we de betonnen vloer van 3 naar 20 procent verhogen. Daar is Mijs het absoluut niet mee eens. "Je zou deze grens hoogstens naar 4 procent moeten verhogen. En dan alleen als het Europees geregeld wordt. Dat moet Nederland niet alleen gaan doen."