Daarmee reageert Schneiders op de onrust en protest onder de lokale bevolking over de veroordeelde pedoseksueel Benno L. die in Leiden gaat wonen.
"Wat je bijvoorbeeld zou kunnen overwegen, maar ik zie daar ook onmiddellijk weer allerlei bezwaren, is dat je zegt dat een pedofiel in ieder geval niet terug kan keren in de gemeente waar hij zijn strafbare handelingen heeft gepleegd", zegt Schneiders. "Dat zou in ieder geval wel een beetje helpen. Maar ik weet dat het een enorme beperking is van de vrijheid van het individu."
De advocaat van Benno L., Pieter Van der Kruijs, wijst er op dat veel burgemeesters in met name Limburg er alles aan hebben gedaan om de veroordeelde na de veroordeling buiten de deur te houden. Het is puur toeval dat Leiden nu geen bezwaar ziet om Benno L. te accepteren als inwoner.
Aanwijsbevoegdheid
Om de verantwoordelijkheid weg te halen bij de lokale bestuurders die makkelijk geconfronteerd worden met maatschappelijke onrust ter plekke moet er volgens Van der Kruijs een commissie komen die veroordeelde verdachten bij gemeenten onderbrengt; een soort plaatsingscommissie dus.
"Die, ik denk vanuit de Vereniging van Nederlandse Gemeenten moet worden geïnitieerd. Die commissie moet bestaan uit leden van het Openbaar Ministerie, de VNG en eventueel aangevuld met deskundigen. Maar die moet wel bevoegdheden krijgen. Een aanwijsbevoegdheid”, zegt Van der Kruijs.
Macht burgemeester wordt overdreven
Maar volgens de voorzitter van het Genootschap van Burgermeesters wordt de macht van de burgemeesters wel een beetje overdreven. Ze kunnen eigenlijk niet veel meer doen dan reageren op de onrust door te praten, gerust te stellen en inzichtelijk te maken dat de veroordeelde begeleid en gecontroleerd wordt. “Het gaat over verwachtingen", zegt Schneiders.
Mocht het zo zijn dat bij mensen het beeld bestaat dat burgemeesters kunnen zorgen dat een pedoseksueel ergens niet komt wonen, is dat een onterechte verwachting, verduidelijkt Schneiders. "Als je een straf hebt uitgezeten is het in Nederland zo dat je gewoon weer ergens kunt gaan wonen. Dan heb je een nieuwe kans. Dus daar kunnen de burgemeesters niets aan doen. Maar als er onrust is of de openbare orde wordt verstoord, dan kunnen burgemeesters wel wat doen. Dat is veelal niet in de zin zoals omwonenden dat graag willen; namelijk dat de pedoseksueel vertrekt."
Advies voor gemeentes
Om te voorkomen dat er maatschappelijke onrust ontstaat, heeft staatssecretaris Teeven van Justitie een groep ambtenaren die zich bemoeien met de verhuizing van pedoseksuelen naar een bepaalde gemeente. Zij staan de burgemeester van de betreffende gemeente met raad en daad terzijde.
“Als het nodig is, is er een soort bijstand vanuit het ministerie om een beetje te helpen om de zaak goed te laten landen”, zegt Schneider. “Het gaat natuurlijk niet altijd goed. Dus je moet zien te voorkomen dat collega’s in andere gemeenten een zelfde soort fout maken. Dat heet het protocol Maatschappelijke Onrust." Want in het Genootschap van Burgemeesters wordt veel gesproken over dit probleem. “Elke burgemeester kent het inmiddels wel”, zegt Schneiders.
Leiden als beste optie
Waarom het in Leiden dan toch verkeerd is gegaan, is niet duidelijk; zegt ook de advocaat van Benno L. Want uit alle rapporten blijkt dat de kans op herhaling klein is.
“Wat er precies mis is gegaan, is buiten mijn gezichtsveld. Want ik word daar niet in gekend. Er is tegen mij gezegd; ‘wilt u uw mond houden, wij hebben Leiden uitgekozen en dat is de beste optie’", aldus Van der Kruijs.