Heertje: de meeste economen denken dat hun vak waardeloos is
Emeritus hoogleraar economie Arnold Heertje ziet zijn vakgenoten 'langzamerhand in een depressieve toestand raken', zegt hij bij BNR's Paul van Liempt. Hij vindt de economie juist het wapen tegen het 'inhumaner wordend Nederland', beschrijft hij in zijn boek 'Economie'.
Als voorbeeld van een economische bijdrage aan de humaniteit van de wereld noemt hij de Nobelprijswinnaar Alvin Roth. "Hij hield zich bezig met het vraagstuk hoe je donornieren kon verdelen zonder daar de financiële markt voor te gebruiken." Op de markt zou namelijk degene die de hoogste prijs betaalt, de nier krijgen. Roth bedacht een uitwisselingsoperatie waarbij vier operaties tegelijk werden uitgevoerd. Twee gezonde mensen met een andere bloedgroep dan hun partner schonken hun nieren aan elkaars partner. "Dat is een verbetering van het bestaan en vanuit het menselijk oogpunt van enorme betekenis. Daar heb ik het over."
Depressieve toestand
Dit soort oppepverhalen kunnen zijn vakgenoten goed gebruiken, denkt Heertje: "Ze raken zo langzamerhand in een depressieve toestand. Zij denken dat het vak waardeloos is. Maar het is nooit het enige criterium van wetenschap geweest dat je het kan voorspellen. Dat ligt in de economische wetenschap sowieso moeilijker dan bij bijvoorbeeld natuurkunde, omdat economie in feite een onderdeel is van een aantal sociale wetenschappen."
Onderwijs
In zijn boek pleit hij ook voor grote veranderingen in het onderwijs. "Het onderwijs is het voorbeeld van desarchitectuur. Veel te dikke managementlagen, veel te grote grootschaligheid, geen oog voor de leerlingen, studenten en docenten." Maar ook daar ziet hij lichtpuntjes. "De teruggang naar kleinschaligheid is bijvoorbeeld bij InHolland en Amarantis al gebeurd. Je moet de opleiding van docenten aanzienlijk verbeteren en veel meer academici naar het voortgezet onderwijs trekken. Ook op mijn vak is het niveau aanzienlijk gedaald. Dat moeten we weer omdraaien."
Jeugdzorg
Eerder deze week kwam Heertje in het nieuws omdat hij volgens hem falende medewerkers van Bureau Jeugdzorg met naam en functie benoemde. "Alleen al de discussie voeren leidt tot verbeteringen. Er zijn nu al ontwikkelingen waarvan ik zeg: het begint hier en daar ietsje minder inhumaan te worden.
Boter, kaas en eieren
Met zijn boek wil hij laten zien dat economie meer is dan 'de behoefte aan boter, kaas en eieren'. “Het gaat ook over de behoefte aan natuur, cultuur, een gezond leefklimaat en de kwaliteit van het bestaan. Dat moeten ook de docenten economie leren een uitdragen aan hun leerlingen. We kunnen aan de slag de wereld humaner te maken."
Heertjes boek 'Economie' (want zoals hij zelf zegt: "Heertje is economie en economie is Heertje") verschijnt komende maandag.
