Moet je een zakenkabinet wel willen?
Ondernemers zijn niet tevreden met het kabinet-Rutte. Zij voelen wel wat voor een zakenkabinet. Maar weten ze eigenlijk wel waar ze om vragen?
Ondernemers zijn overwegend negatief over het kabinet-Rutte. Zij missen daadkracht en visie.
Een ruime meerderheid van ondernemend Nederland prefereert een zakenkabinet boven een kabinet met beroepspolitici. 60 procent verwacht dat zo'n kabinet de huidige problemen beter kan oplossen.
Niet-politieke personen
Wat moeten we ons voorstellen bij een zakenkabinet? BNR's Mark Beekhuis vond de volgende definitie: "Zakenkabinetten zijn extra-parlementaire kabinetten die vrijwel geheel of geheel uit niet-politieke personen bestaan, zoals uit ondernemers en ambtenaren."
Regenboog-kabinet
Sylvester Eijffinger, hoogleraar Financiële Economie aan de Universiteit van Tilburg, ziet wel iets in een ‘regenboog-kabinet’. “Een breed samengesteld kabinet die bestaat uit de midden partijen. Dat is de enige manier om een brede steun te krijgen voor de heftige maatregelen die er moeten worden doorgevoerd”, legt Eijffinger uit.
Een zakenkabinet is voor Eijffinger pas iets voor als je er helemaal niet meer uitkomt. “Dan kom je in de categorie waar Spanje en Italië nu in zit. We moeten eerst even afwachten wat er uit het Catshuis komt.”
Schoolvoorbeeld
Volgens Johan van Merriënboer, onderzoeker Parlementaire Geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen, heeft Nederland geen goede ervaringen met het fenomeen.
Hij verwijst naar een voorbeeld uit 1939: "Colijn is toen teruggekomen met een zakenkabinet. Dat heeft drie of vijf dagen gezeten. Dat kabinet kreeg meteen een motie van wantrouwen en is meteen gevallen. Dat was het schoolvoorbeeld van een zakenkabinet."
Zakenkabinet of niet, het krijgt hoe dan ook te maken met de Tweede Kamer waar het plannen doorheen moet loodsen, zegt Van Merriënboer. "Als je er tien Nobelprijswinnaars in zet die zoveel goodwill hebben dat men die daar een tijdje laat zitten, dan is het in theorie mogelijk. Maar het is toch een apart metier, het politieke vak."
Doorpakken
Volgens Tweede-Kamerlid Kees Verhoeven van D66 is een zakenkabinet niet per se wat ondernemers willen.
Wat zij volgens hem wel willen, is een kabinet dat beslissingen neemt: "Er is gekozen voor een constructie waarmee doorpakken, aanpakken, niet mogelijk is. Ik zou zeggen: voordat ze nou gelijk een zakenkabinet willen, zou je eerst een zakelijk kabinet moeten hebben, dat duidelijke keuzes maakt, duidelijke voorstellen en perspectieven schetst en dat gewoon gaat uitvoeren, zodat iedereen weet waar die aan toe is."