Twee op de drie artsen en andere zorgverleners wil dat patiënten aan zo'n tweede diagnose meebetalen, zo blijkt uit een enquête van Arts en Auto, die is gehouden onder de 7000 leden van de VvAA, een verzekeraar voor mensen die in de zorg werken.
Uit die enquête blijkt dat een second opinion, volgens de ondervraagden, minder dan 1 op de 20 keer leidt tot een andere diagnose. En bovendien vinden de meeste ondervraagden dat de second opinion er alleen maar is om patiënten gerust te stellen.
"De second opinion is een maatregel waarvan dokters zeggen dat die zelden of nooit leidt tot een ander inzicht'', zei OMS-voorzitter Frank de Grave dinsdag op Radio 1. "We willen niet dat de second opinion helemaal wordt verboden, maar de drempel mag wel wat hoger. Dat er een soort drempel is, zou wel redelijk zijn.'' De Grave wil dat minister Edith Schippers (Volksgezondheid en Welzijn) het voorstel overneemt als bezuinigingsmaatregel.
Besparing
Léon Kempeneers, directeur Centraal en Oost-Europa van Best Doctors, een netwerk van medici die gespecialiseerd zijn in second opinions, reageert verbaasd. Volgens hem zijn second opinions in Nederland niet kostenverhogend gebleken, maar juist besparend. Hij baseert zich op een onderzoek naar 200 casussen waarin leden van Best Doctors een second opinion uitvoerde. Gemiddeld rolde hier per saldo een besparing uit van 5090 euro per patiënt, zo zegt hij.
Bovendien, zo stelt hij, een patiënt kiest meestal niet voor niets voor een second opinion. Volgens hem moet niet de pas worden afgesneden "voor mensen die in onzekerheid leven ten aanzien van hun diagnose of hun behandeling".
Communicatie niet optimaal
Volgens patiëntenfederatie NPCF moet de second opinion in het basispakket blijven zodat iedereen er gebruik van kan blijven maken. "De reden dat mensen een tweede mening willen, is vaak omdat de communicatie tussen arts en patiënt niet optimaal is'', aldus NPCF-directeur Wilna Wind.
Volgens haar is het belangrijk dat arts en patiënt elkaar begrijpen. "Dan is een second opinion minder vaak noodzakelijk.'' De NPCF zal mensen niet aanmoedigen een second opinion aan te vragen, maar de federatie zegt te vaak te horen dat arts en patiënt niet op één lijn zitten en dat de patiënt niet genoeg wordt betrokken bij de keuze voor een behandeling.
"Ik denk sowieso dat je van de feiten moet uitgaan. Uit deze enquete blijkt niet om hoeveel second opinions het gaat. Uit andere onderzoeken is gebleken dat ongeveer 50 procent van de second opinions wel leiden tot een diagnose die mensen verder helpt, weet ik. Dus ik zou sowieso de feiten eens ter discussie willen stellen", zegt Wind op BNR. "In een groot aantal van de gevallen helpt de second opinion de zorg, dus dan moet je het een patiënt niet laten betalen."