Het Carré-debat, live op BNR Nieuwsradio en BNR.nl

22:31 uur | De eerste klap is een daalder waard en daarmee slaagde Van Haersma Buma erin zich goed staande te houden, vindt Donatello Piras. Ook Wilders stond zijn mannetje, blijkt uit een eerste rondgang langs de social media, door @Thijs_Sprangers van KREM.

22:26 uur | "Ik heb u al gezegd waar de PvdA staat. GroenLinks en SP staan het dichtst bij, op iets grotere afstand staat D66. De VVD staat ongeveer het verst van de PvdA af", zegt Diederik Samsom. Een kabinet met de SP is dan ook veel waarschijnlijker dan een coalitie met de VVD, bevestigt Samsom impliciet door goedkeurend te knikken tegen Petra Grijzen.

22:22 uur | "Ik wil geen pulpbanen. Ik wil echte banen. En niet in 2014, maar morgen", zegt Emile Roemer in reactie op Mark Rutte. "Investeer nú in de economie. Zorg dat het geld gaat rollen, voor de fietsenmaker en de bakker op de hoek. Ú gaat in 2013 de koopkracht verlagen."

22:18 uur | De belofte van Mark Rutte dat iedereen in Nederland die werkt 1.000 euro korting te geven is een valse belofte. Dat zegt GroenLinks-lijsttrekker Jolande Sap. "Juist de middeninkomens gaan er in uw plannen elk jaar 1 procent in koopkracht op achteruit. De factcheckers krijgen het nog druk."

22:12 uur | "Het is nu beter om de economie te stimuleren dan om te bezuinigen" is de laatste stelling van het debat van vanavond. "We moeten afscheid nemen van het neo-liberale beleid van de afgelopen tijd", zegt Emile Roemer. Jolande Sap pleit ervoor om de rekening vooral te leggen "bij de grootste vervuilers. Alleen zo krijgen we een groene economie". 

22:10 uur | "D66 is een voorstander van een correctief referendum over Europa. Maar dan moet de bevolking daartoe wel zelf het initiatief nemen", zegt Alexander Pechtold.

22:00 uur | "Het lijkt er steeds meer op dat Wilders zichzelf ook niet echt meer serieus neemt", constateren de gesprekspartners van BNR's Meindert Schut.

21:55 uur | "Als je als leider van GroenLinks maar drie zetels haalt, dan moet je zelf de consequenties trekken. Als je een verklaring van het partijbestuur nodig hebt, dan moet je je volgens politiek verslaggever Hans Verbeek echt achter de oren gaan krabben". Daarmee wordt de houdbaarheid van Jolande Sap nadrukkelijk aan de orde gesteld bij BNR Meindert Schut.

21:51 uur | "Ik wil Griekenland bij de eurozone houden, maar dan moeten ze zich wel aan de afspraken houden. Het is uiteindelijk aan de Grieken zelf om voor een exit te kiezen", zegt premier Rutte. "Als Griekenland een groot derde steunpakket nodig heeft, dan stopt het."

21:41 uur | De AOW-leeftijd verhogen in crisistijd, dat is de Griekse methode", refereert Van Haersma Buma aan het PVV-standpunt over de pensioenleeftijd. "Komt er vandaag toch nog iets goeds voorbij over de Grieken", zegt Wilders op zijn beurt. "Wat ik belangrijk vind is dat we werk maken van de 50-plusser die nu nog niet aan de bak komt. Het beleid in de komende periode moet daarop volgens de D66-leider op gericht zijn.

21:38 uur | "In deze tijd van crisis moeten we de generaties bij elkaar houden, dus laten we de AOW-leeftijd geleidelijk verhogen", zegt Arie Slob. D66 en CDA willen deze ;leeftijd sinds het ondertekenen van het Kunduz-akkoord wel héél snel laten oplopen, waarschuwt hij. 

21:25 uur | "Als je kijkt naar de tagclowds dan zie je dat er behoorlijk verschillend wordt gereageerd", zegt @Thijs_Sprangers van #askKREM. Mensen lijken de oneliners van Wilders nu wel te kennen. Zorg wordt naast Europa snel een belangrijker thema op de social media.

21:20 uur | "De AOW is een hard punt", zegt Geert Wilders op de vraag  "welke keiharde verkiezingsbelofte gaat als eerste overboord?" die Petra Grijzen hem voorlegt. "Ik heb geleerd van het verleden en formuleer geen breekpunten meer." 

21:11 uur | De plannen van de Partij van de Arbeid leiden tot langere wachtlijsten, waarschuwt nu ook Arie Slob van de ChristenUnie. Hij is de enige van de vier kemphanen die de stelling "alle patiënten zullen meer gaan betalen" positief beantwoordt.  Samsom zegt door compensatie de zorgkosten met een lager inkomen wél te kunnen verlagen.

21:08 uur | "Ik wil een einde aan het marktdenken, ik wil de zorg dicht bij de mensen goed organiseren", opent Diederik Samsom de tweede ronde over de kosten in de zorg. Jolande Sap wil dat de zorg voor iedereen betaalbaar blijft, al moeten hogere inkomens daarvoor meer betalen.

21:04 uur | "Ik ga niet nog een keer met Wilders in een kabinet", herhaalt Sybrand van Haersma Buma zijn eerdere standpunt. Maar ook over zijn eigen partij heeft hij nog wel wat te zeggen tegen BNR's Petra Grijzen. "Als Mona Keijzer meer stemmen krijgt dan ik, krijgt ze drie zoenen van me."

20:54 uur | "Alle ballen op Rutte", zegt debat-expert Donatello Piras over de eerste 20 minuten van het debat. "Nederland moet het uiterste doen om binnen de eurozone te blijven" was voor Rutte bepaald geen eenvoudige stelling, hij redde zich er toch knap uit.

20:50 uur | Roemer blijft het onzinnig vinden om in crisistijd de AOW-leeftijd naar 67 te verhogen zolang mensen boven de 60 nauwelijks werken. "Ik zal me daar keihard voor maken."

20:45 uur | De ludieke opmerkingen vliegen over en weer. Margareth Thatcher had volgens Geert Wilders meer ballen dan de drie paarse opponenten bij elkaar, merkt Wilders op. Pechtold constateert dat de PVV-leider zich duidelijk thuis voelt in een circustheater.

20:30 uur | Het Carrédebat 2012 begint met de Debatronde Europa. Geert Wilders gaat meteen in de aanval: "Rutte is de man van de blanco cheques".

De lijsttrekkers van  VVD, CDA, PVV, PvdA, D66, GroenLinks, SP en ChristenUnie zullen vanaf 20.30 uur debatteren onder leiding van Rick Nieman over onder meer Europa, de toekomst van de Nederlandse economie en de betaalbaarheid van de gezondheidszorg.

Petra Grijzen neemt iedere lijsttrekker apart voor het beantwoorden van enkele lastige vragen. Het hele debat is live te volgen op BNR.nl. Paul van Liempt neemt om 22:30u de nabeschouwing van het debat voor zijn rekening. Hij doet dat met Elsevier-redacteur Syp Wynia, RTL Nieuws-journalist Frits Wester en Roderick van Grieken van het Nederlands Debat Instituut.

Verder schuiven Martin Visser van FD/BNR en social media-deskundige Martijn Kriens aan.

_{Het Carré-debat is een initiatief van BNR Nieuwsradio, Het Financieele Dagblad, Elsevier en RTL4 en wordt mede mogelijk gemaakt door}