
Na jaren van discussies zijn de bibliotheken en de uitgeverijen het eindelijk eens geworden over het uitlenen van digitale boeken. Volgens bibliotheek.nl-directeur Diederik van Leeuwen is het lenen van zo'n boek kinderlijk eenvoudig. "Je logt in met je lidmaatschapnummer van de bibliotheek. Je pakt – zogezegd – het boek eruit wat je leuk vindt, je geeft aan op wat voor apparaat je het wil lezen. En dan ga je van start."
Het lezen van e-books zit tot en met april in het basisabonnement van bibliotheken. "Na april gaan we meer recente titels achter een plus-pakket zetten. Dan betaal je 20 euro voor 18 titels."
Na drie weken wist een geleend boek zichzelf op het apparaat waarop het e-book is geleend.
Martijn David, secretaris van de Groep Algemene Uitgevers van het Nederlandse Uitgeversverbond, is blij met deze sprong voorwaarts. "Uitgeverijen hebben ook meegewerkt om dit mogelijk te maken. Het is een positieve ontwikkeling. Er is heel lang over gesproken en ik ben blij dat het nu eindelijk van start gaat."
Nog niet uitgekristalliseerd
Maar, benadrukt David, het is nog wel een experiment. "Diederik van Leeuwen merkte in Boekblad op dat het een soort veilige zone is
waarbinnen we ervaring kunnen opdoen. Er wordt natuurlijk in de hele wereld mee
geëxperimenteerd. Het is nog niet uitgekristalliseerd. Dit is gewoon een eerste
experiment. Die ervaringen gaan gebruiken om te kijken hoe we verder gaan."
Hij denkt dat we voorlopig niet een situatie gaan zien waarin alle boeken digitaal beschikbaar worden. “Het is voorlopig in ieder geval zo dat e-books niet onder het wettelijk verplichte leenrecht vallen. Het gevolg daarvan is dat uitgevers en bibliotheken individueel afspraken zullen gaan maken. Daar zullen verschillende belangen wegen. Aan de ene kant zullen bibliotheken een breed aanbod hebben. Aan de andere kant kan het niet zo zijn dat uitgevers daar heel veel marktverstoring van ondervinden."
Meer inzetten op digitaal
David benadrukt dat deze ontwikkeling past met de ontwikkeling waarin uitgevers steeds meer inzetten op digitaal. Het plafond voor digitale verkoop is in Nederland in ieder geval nog niet in zicht,
"We weten ook niet waar dat maximum ligt. In de VS zie je nu dat het nu stabiliseert en dat het ongeveer 22 procent van de markt is. Dat betekent dat nog altijd een kleine 80 procent van de markt, fysieke boeken zijn. We weten niet precies waar het eindigt. Het zal in het ene segment boeken zal het digitale aanbod en het digitale aanbod groter zijn dan het andere. Romans zullen meer digitaal gelezen worden dan kinderboeken.”
Daarom past het experiment met de bibliotheek goed bij de ontwikkelingen en de ambities van uitgevers en bibliotheken om 'te kijken naar en te experimenteren met het beschikbaar maken van e-books'.