Nucleaire test Noord-Korea laat aarde schudden

"Het is China's vaste overtuiging dat het Koreaanse schiereiland vrij van kernwapens moet blijven en dat verspreiding van kernwapens moet worden voorkomen. Ook moet de vrede en stabiliteit in het noordoosten van Azië gewaarborgd blijven'', laat het ministerie van Buitenlandse Zaken in Peking in een verklaring weten.

China-correspondent Marije Vlaskamp noemt de reactie van Peking rijkelijk laat. Het is volgens haar de gebruikelijk ingehouden reactie van Peking. "Laten we de boel kalm houden en met elkaar aan tafel gaan zitten en praten. Peking probeert al jaren met kalmte en onderhandelingen Noord-Korea zover te krijgen dat ze ophouden met het kernwapenprogramma. Tot dusver heeft die aanpak nog geen vruchten afgeworpen. Maar Peking wil er blijkbaar toch aan vast blijven houden. Als je alles laat zoals het is, wordt het in ieder geval niet erger", aldus Vlaskamp.

Aardbeving
Een nucleaire test van Noord-Korea heeft afgelopen nacht een aardbeving veroorzaakt met een kracht van 4,9 op de schaal van Richter. Dat bevestigt een diplomaat van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. De Veiligheidsraad zal vanmiddag om drie uur Nederlandse tijd bijeenkomen om de kwestie te bespreken. Zuid-Korea had daartoe opgeroepen.

Volgens het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap heeft Noord-Korea China en de Verenigde Staten geïnformeerd over de nucleaire proef. Een berekening van het Zuid-Koreaanse ministerie van Defensie wees uit dat een aardbeving van die kracht alleen kan zijn door een nucleaire explosie van 6 tot 7 kiloton.

Ban Ki-moon, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, heeft dinsdag de nucleaire test van Noord-Korea veroordeeld. "Het is een duidelijke en ernstige overtreding van de Veiligheidsraadresolutie", meldde hij.

De derde kernproef van Noord-Korea is een bedreiging voor "ons en de vrede en veiligheid in de wereld'', zegt president Barack Obama. Hij spreekt van een 'hoogst provocerende actie' van het regime in Pyonyang, die de stabiliteit in het gebied rond het Koreaanse schiereiland ondermijnt.

Veroordeeld
De actie van Noord-Korea wordt wereldwijd veroordeeld, bevestigt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. "Rusland heeft zich daar ook bij aangesloten. Wat China gaat doen hangt erg af van de woordkeuze in de resolutie. Als ze beginnen met een krachtige veroordeling en verwijzen naar eerdere resoluties, is er een kans dat ze China aan boord krijgen. Het is duidelijk dat China eerder de Noord-Koreanen al heeft gewaarschuwd: 'doe het nou niet'."

Het gaat om een bom die veel kleiner is en die zou zomaar eens in zo'n langeafstandsraket kunnen passen, zegt Hammelburg. "En voor Japan is dat reden om de actie van Noord-Korea 'niet te tolereren'. Ik snap die Japanners helemaal." Ondanks de spanningen tussen beide Korea's is er voorzichtige samenwerking. "Het kan zijn dat deze test een waarschuwing is aan Zuid-Korea om niet terug te vallen in de harde lijn."

"In alles zit een signaal, zoals de mislukking van het zeslandenoverleg." Bovendien zien de Noord-Koreanen in de val van Kaddafi,  vlak na het opgeven van diens nucleaire programma, een belangrijke legitimatie om het programma vooral niét op te geven, meent Hammelburg. Toch lijkt de wisselvallige relatie met de Verenigde Staten de voornaamste drijfveer voor Noord-Korea, zegt hij. "Je kunt de Amerikanen niet verwijten dat ze niets hebben geprobeerd om de relaties met Noord-Korea te verbeteren, maar dat heeft steeds tot niets geleid."

Zeldzaam
"Er is een aardbeving geconstateerd en die zijn er niet zoveel in Noord-Korea", meldt correspondent Bas Verbeek vanuit Zuid-Korea. De afgelopen twee weken beheerste dit al flink het nieuws er zijn veel reacties gekomen uit onder meer Japan en de Verenigde Staten. De laatste keer dat iemand een bezoek bracht aan het land was in 2010."

"Toen constateerde een wetenschapper van Stanford University dat er flink wat progressie werd geboekt, maar het nog niet echt een zware bom was. Maar die ontwikkeling is de laatste jaren snel gegaan."

Zwaardere sancties
Het heeft alle tekenen van een kernproef, meldt ook correspondent Reinout van Wagtendonk vanuit de Verenigde Staten. "Een Japanse diplomaat liet al weten dat het wel eens heel snel zou kunnen gebeuren en Obama waarschuwde Noord-Korea voor zwaardere sancties."

Spannend is dan ook wat de uitkomst is van de spoedzitting van de VN Veiligheidsraad van dinsdagmiddag, bevestigt Van Wagtendonk. "Het is afwachten of China gaat reageren en ook Iran zal de reacties heel goed bestuderen."

De afgelopen tijd is het Amerikaanse buitenlandbeleid volgens Verbeek flink bekritiseerd. Verschillende experts zeggen dat juist de sancties en veroordelende houding de agressie van Noord-Korea in stand houden en dat ze de agressie van het land in stand houden. Ze kunnen hun wapenprogramma's legitimeren omdat ze zich bedreigd en dat hard kunnen maken voor hun volk."

State of the Union
Het is volgens Van Wagtendonk opmerkelijk dat dit rond de State of the Union gebeurt. Hij wijst er bovendien op dat de VS nog even zonder minister van Defensie zit, en zonder CIA-directeur. "Obama zal absoluut met een verklaring moeten komen en binnenlandse kwesties zullen bij de State of the Union worden overschaduwd door dit nieuws uit Noord-Korea."