Amnesty International kraakt Nederlands detentiebeleid

Dit staat in het donderdag verschenen Jaarboek 2013. Amnesty International noemt het gebruik van dat middel buitensporig en zegt dat de situatie in de centra vergelijkbaar is met die in gevangenissen. Voor het jaarboek bekeek Amnesty de mensenrechten in 159 landen.

Ook de commissie die toeziet op gedwongen terugkeer van asielzoekers, CITT, krijgt een veeg uit de pan. Volgens Amnesty is de transparantie van deze onafhankelijke commissie beperkt.

Waaruit blijkt dat vluchtelingen steeds slechter behandeld worden?

Ruud Bosgraaf van Amnesty International: "Er is een aantal grote crises geweest de afgelopen jaren. Denk aan de crisis in Mali met veel vluchtelingen naar buurlanden. Maar de allerbekendste, beruchtste, is op dit moment natuurlijk Syrië. Een land met 20 miljoen inwoners, van wie er 1,5 miljoen gevlucht zijn naar buurlanden: Libië, Libanon, Turkije, Jordanië. Ook binnen Syrië zijn nog zo'n 4 miljoen mensen op drift. In heel veel landen van de 159 die we hebben 'gezien' zie je dat mensen vluchten en dat landen steeds terughoudender worden om mensen op te nemen. Dat leidt tot een enorme crisis."

Maar terughoudendheid is nog geen slechte behandeling.

"Dat is nog geen slechte behandeling", beaamt Bosgraaf. "Kijk, grenzen moeten open voor vluchtelingen. Als je kijkt naar Syrië, dan gebeurt dat wel door Turkije, Libanon en Jordanië. Maar men wordt steeds terughoudender, omdat de stromen ook groot zijn. De internationale gemeenschap laat het wel een beetje afweten. Als ze naar Europa komen, sluit Europa grotendeels z'n grenzen. De Europese Unie laat per jaar 4 duizend tot 5 duizend vluchtelingen toe, die door de VN bestempeld zijn als vluchtelingen. De VS laat per jaar 50 duizend vluchtelingen toe, dus je ziet dat de EU het erg af laat weten. Zijn mensen eenmaal in Europa beland, dan is het buitengewoon moeilijk om asiel en een vluchtelingenstatus te verkrijgen. Als ze weg moeten, worden ze in vreemdelingendetentie buitengewoon slecht behandeld."

Wat houdt dat in, zo'n slechte behandeling?

"Daar hebben we met de zaak Dolmatov een goed voorbeeld van gezien. En nu ook weer met de hongerstakers in diverse centra."

Vinden zulke voorvallen op grote schaal plaats?

"Dat gebeurt op grote schaal in Europese landen. Maar vooral ook het feit dat Europa het 'Fort Europa' is geworden, waarbij er alles aan gelegen is mensen zoveel mogelijk buiten de deur te houden en er nauwelijks meer gekeken wordt of mensen zijn gevlucht van de oorlog in Syrië. Dat maakt ons in Europa buitengewoon weinig uit: we sluiten de grenzen zo veel mogelijk. Dat is iets waar we van af moeten."