Volgens de Raad moet staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie voor 14 oktober een nieuwe beslissing nemen over de verlofaanvraag.
Van der G. heeft al meerdere keren verlof aangevraagd, maar dat werd steeds geweigerd. Daartegen is hij in beroep gegaan, met succes, zo blijkt nu.
Voorbereiden op terugkeer
Joost Bartels van de Raad voor Strafrechtstoepassing wijst erop dat dat 'voorwaardelijke invrijheidsstelling' voor Van der G. dichterbij komt. Verlof hoort daarbij. "Als je dat niet accepteert, moet je het systeem van de verlofregeling en de voorwaardelijke invrijheidsstelling overboord zetten. Dan zouden mensen zo maar in één keer op straat komen te staan. Dat is in niemands belang, ook in dit geval."
De beroepscommissie vindt het van doorslaggevend belang dat Van der G.'s terugkeer in de maatschappij op een verantwoorde en geleidelijke manier gebeurt. "Van de directeur en bij uitstek van de staatssecretaris kan worden verlangd dat zij hiervoor zorg dragen. Een gedoseerd vrijhedenbeleid waarbij verlofmogelijkheden geleidelijk worden uitgebreid naarmate de einddatum nadert, is het middel bij uitstek om klager (Van der G.) te laten voorbereiden op zijn terugkeer in de samenleving. En om - zoals ook de beklagcommissie heeft overwogen - de samenleving te laten wennen aan zijn terugkeer.''
Reactie Teeven
De uitspraak van de Raad voor de Strafrechtstoepassing betekent volgens staatssecretaris Teeven "nadrukkelijk niet" dat Van der G. ook echt meteen verlof krijgt. "Het kan zijn dat ik volgende week beslis dat hij geen verlof krijgt'', zegt hij. Volgens hem kan een goede terugkeer naar de samenleving mogelijk ook in de gevangenis worden voorbereid.
Maatschappelijke onrust
De beroepscommissie vindt dat het belang om Van der G. verlof te verlenen "in dit stadium van de detentie dient te prevaleren boven de mogelijke maatschappelijke onrust en de risico’s die het verlof met zich mee kan brengen.''
Peter van der Laan, bijzonder hoogleraar Reclassering aan de VU, spreekt van een "duivels dilemma", omdat "in er dit specifieke geval grote groepen zijn die er wel grote moeite mee hebben. Maar dat mag naar mijn idee niet betekenen dat de reclassering op een andere manier moet nadenken over hoe de resocialisatie moet worden bevorderd."
Bedreigingen op zijn plaats?
Volgens Van der Laan moeten wij ons als samenleving eerder afvragen of we het ermee eens zijn dat Van der G. straks mogelijk niet veilig over straat kan. "Al die bedreigingen van zijn veiligheid, is dat wel iets wat wij willen en wat wij op zijn plaats vinden?"
Bartels: "Juist vanwege de onrust is het van belang om die terugkeer fatsoenlijk voor te bereiden, samen met allerlei instanties die daarin gespecialiseerd zijn en die dat kunnen begeleiden."
Volkert van der G. (44) schoot op 6 mei 2002 Pim Fortuyn dood op het Media Park in Hilversum. Hij werd in 2003 veroordeeld tot 18 jaar celstraf. In mei 2014 kan hij onder voorwaarden vrij komen. Dan zit tweederde van zijn straf erop.