Twijfels over opkoopplan Japan

Dit schrijft het Financieele Dagblad woensdag. Vandaag werd bekend dat net als in Europa en de VS in Japan de geldpers wordt aangezet. De centrale bank van Japan pompt omgerekend 100 miljard euro in de economie. Dit is besloten om het monetaire beleid verder te versoepelen in een poging deflatie, de sterke yen en de wereldwijd vertragende economische groei aan te pakken.

Geen oplossing
Volgens de door het FD aangehaalde analisten en economen komt de monetaire verruiming te laat en biedt deze op de lange termijn geen oplossing voor de structurele problemen waarmee de Japanse economie al decennialang worstelt.

De vraag naar producten van Japanse ondernemingen in belangrijke afzetgebieden als Europa zakt in door de economische problemen in die regio’s. Verder krijgt het bedrijfsleven in Japan een stevige tik van het escalerende conflict met China over een groep eilandjes in de zee tussen beide landen.

Rabobank
Rabobank stelt dat ‘het maar zeer de vraag is of dergelijke interventies het gewenste effect hebben. Als we kijken naar de vorige ingrepen, neigen wij op korte termijn naar ja, maar op langere termijn naar nee.’

Edin Mujagic, macro-econoom bij adviesbureau Oranje Lelie en verbonden aan de Universiteit van Tilburg, is bij BNR nog kritischer: “de centrale bank van Japan doet dit al 15 jaar, dus dit is niets nieuws. Het voorbeeld van Japan is met name door Amerikaanse centrale bank, de Fed, twee tot drie jaar geleden gebruikt als de reden om hetzelfde beleid te gaan voeren, maar het werkt niet.”

Symbool
Econoom Marco Wagner van Commerzbank in Frankfurt ziet de actie als niets anders dan een symbool. “De verruiming is exclusief bedoeld voor aankopen die in 2013 plaatsvinden. Het volume voor 2012 verandert niet”, constateert Wagner. Hij wijst erop dat de economie op dit moment verzwakt. De economische groei valt in het tweede halfjaar terug tot maar 0,4%, terwijl de inflatie dieper in de rode zone zakt, aldus de econoom van de Duitse bank.

Hoofdeconoom Izuru Kato van Totan Research in Tokio stelde tegenover persagentschap Bloomberg dat gouverneur Masaaki Shirakawa van de Bank of Japan het besluit nam omdat hij niet achter wilde blijven in de ‘wedstrijd voor versoepeling van het monetaire beleid in de wereld’.

En dit is juist zeer onverstandig zegt Mujagic tegen BNR: “wij economen verschillen van scheikundigen, we kunnen geen experimenten doen. Als je het al zo lang doet, met name de Fed, dan moet je je afvragen of je ermee door moet gaan. Dit beleid kan namelijk ook schade berokkenen."

Politici wachten te lang
Rob Jansen, economieredacteur van BNR, zegt in het gesprek met Mujagic dat hij wel begrijpt waarom de centrale bank ingrijpt: “de ECB springt in op het moment dat politici heel lang wachten, en politici zijn gewoon te traag. In Japan is de regering ook verantwoordelijk voor het economisch beleid, maar Japan hobbelt ook van de ene kabinetscrisis in andere.”

Mujagic: “natuurlijk verwacht je van centrale bankiers dat ze iets gaan doen, maar als je drie jaar lang je best doet om de economie aan de gang te krijgen met deze maatregelen, moet je er gewoon mee stoppen.”

BNR’s-correspondent in Japan, Wouter Van Cleef, zegt dat deze kritische geluiden niet in Japan klinken: "er heerst vooral een jubelstemming, natuurlijk onder bankiers, maar ook onder analisten en politici. Ze hopen dat bijvoorbeeld auto-exporteurs op deze manier weer vooruitgang boeken.”