'EU-akkoord knabbelt niet aan soevereiniteit'

Toen was het toezicht op zwakkere landen niet goed geregeld. Volgens Rutte is dat nu wél gebeurd, maar zonder dat er bevoegdheden door bijvoorbeeld ons land worden afgestaan.

Verkiezingsretoriek
Volgens Rutte is in het akkoord veel van de Nederlandse voorstellen terechtgekomen, zo zei hij vrijdagmiddag op een persconferentie in Brussel.

De kritiek van meerdere politieke partijen op het optreden van de premier tijdens de EU-top bestempelde hij als verkiezingsretoriek. "Ik heb hier heel hard gewerkt voor Nederland. Met de verkiezingen houd ik me pas in augustus bezig.''

Onder meer coalitiepartner CDA uitte felle kritiek op het optreden van Rutte. Volgens CDA-leider Sybrand van Haersma Buma heeft de premier zich laten overrompelen en zich onder druk van andere landen laten meeslepen in iets wat hij eerder deze week niet wilde.

Kapitaal
De leiders besloten tijdens de top onder meer dat het onder strenge voorwaarden mogelijk moet zijn om banken direct van kapitaal te voorzien uit het Europees noodfonds. "Het is ook niet zo dat we nu allemaal banken gaan herkapitaliseren. Er komt nu Europees bankentoezicht", zei premier Rutte.

Unanieme beslissing
Om banken te herkapitaliseren moet een unanieme beslissing worden genomen op basis van heel zware beslissingen, legt Rutte uit. "Dat kan alleen tegen de achtergrond van het feit dat er dadelijk Europees toezicht is. En dat is er op dit moment niet. Als je het nu zou doen zou je zeggen tegen de Nederlandse belastingbetaler dat zij garant gaan staan voor banken in Zuid-Europa waarvan we zelf niet weten wat er voor rommel in zit. Dadelijk weten we dat wel, omdat de Europese Centrale Bank precies in kaart brengt wat de problemen zijn en we ook precies weten welk besluit we nemen."

Controle
Hoe de controle in de praktijk toe wordt gepast, is nog niet duidelijk. ECB-president Mario Draghi gaf vrijdagochtend bij een persconferentie ook aan dat dit nog verder uitgewerkt moet worden. "Hij zei dat dit plan alleen maar wint aan geloofwaardigheid als de voorwaarden ook goed worden uitgevoerd en streng zijn", aldus BNR-verslaggever Anke Truijen.

Rutte zei in zijn afsluitende persconferentie dat er goed gekeken moet worden naar "institutiespecifieke omstandigheden". "Dus hoe staat het met die bank en omstandigheden die te maken hebben met de sector en met de hele economie van zo’n land. Al die elementen worden opgenomen in een contract. En op basis van dat contract kan eventueel besloten worden om een bank te herkapitaliseren. Dat kan alleen bij unanimiteit gebeuren vanuit het ESM. Dus dat moet iedere keer opnieuw besloten worden."

Merkel tevreden
Nederland was samen met Duitsland lang tegen de kapitalisatie van probleembanken. Maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft een beetje in moeten leveren, legt onze verslaggever uit. "Banken worden nu direct gekapitaliseerd met die toezichthouder waar Nederland en Duitsland op blijven hameren. Ze was tevreden en spreekt over een goed compromis".