"Ik heb de indruk dat Nederland actiever kan zijn in de discussie en pro-actiever in het bieden van Europese toekomstperspectieven", zegt de oud-SER-voorzitter en tegenwoordig UvA-universiteitshoogleraar in BNR Roelof Hemmen. "Ik zou de premier adviseren de agenda van Van Rompuy serieus te nemen. Misschien nog wel het urgentst en het kansrijkst is het afmaken van de interne markt. Dat is een onderwerp gebleken waar iedereen wel bij voer. Die is er nog lang niet helemaal. Laten we dat vooral ook doen en wel zo snel mogelijk."
Hoop op PvdA
Wat dat betreft vestigt Rinnooy Kan zijn hoop bij de huidige coalitieonderhandelingen op de PvdA. "Het track record van de PvdA is op zich heel pro-Europees. Voor Nederland is het van ongelofelijke betekenis. We hebben als weinig andere landen geprofiteerd van Europese integratie." Hopelijk kunnen de sociaademocraten de VVD verleiden tot een meer uitgesproken pro-Europees geluid, als het aan Rinnooy Kan ligt.
Wat dat betreft zou zijn eigen partij D66 een nuttige rol kunnen spelen als Europese aanjager in een nieuwe coalitie. De partij zit op heel veel punten tussen VVD en PvdA in, maar Rinnooy Kan snapt wel dat die partijen het eerst samen wilden proberen. "Als je het snel en effectief met elkaar eens kunt worden, dan snap ik dat." Al betekent een VVD-PvdA-kabinet dat Rinnooy Kan een ministerschap aan zich voorbij ziet gaan.
Kritische waarnemers
Europa-minded of niet, het nieuwe kabinet, dat zo voorspoedig tot stand lijkt te komen, zal het nog lastig krijgen. "Een aantal mensen heeft al geobserveerd dat het kabinet te maken krijgt met redelijk kritische waarnemers. Zodra het lastig word, wordt het natuurlijk moeilijk en dan kan zo'n klein kabinet wel eens een nadeel zijn. Maar ik begrijp die afweging."
Er is nog een lange weg te gaan, ook in Europa. "Er is voor alle vrienden van Europa reden tot nervositeit en druk op wie het maar aangaat om dat Europese perspectief niet uit het oog te verliezen. Maar we moeten de kansen blijven benutten. We hebben misschien wel als allereerste land belang bij een succesvol Europees gevolg."