Cypriotisch parlement stemt tegen reddingsplan
Het Cypriotische parlement heeft massaal het Europees steunpakket verworpen. Dijsselbloem noemt het teleurstellend, "maar het aanbod staat nog en de voorwaarden die daarvoor gelden ook".
Dinsdagavond heeft het Cypriotische parlement zich officieel uitgesproken tegen het reddingsplan waarover de 17 ministers van Financiën vrijdagavond een akkoord hebben bereikt. Het voorstel om alle spaarrekeninghouders mee te laten betalen aan de redding, is voor het parlement onverteerbaar.
Faillissement
Geen enkel parlementslid stemde voor de plannen; 36 waren tegen, 19 onthielden zich van stemming. In een eerste reactie op de stemming zegt de Europese Centrale Bank bereid te zijn om Cyprus van kapitaal te voorzien, binnen de regels die hiervoor gelden. Minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem betreurt de afwijzing door het Cypriotische parlement van het reddingspakket voor het land en noemt het besluit 'teleurstellend'.
Dijsselbloems Duitse ambtgenoot Wolfgang Schäuble zei dinsdag dat de situatie in Cyprus, na de stemming in het parlement, 'zeer ernstig is'. Volgens hem is Cyprus hiervoor uitsluitend zelf verantwoordelijk en moet het nu snel handelen. Twee grote banken zijn praktisch bankroet zonder steun, voegde Schäuble toe. "Als ze een faillissement willen afwenden, moeten ook de investeerders in de banken bijdragen'', aldus de Duitse minister.
Struikelblok
Het grote struikelblok is de spaarderheffing. Het reddingsplan bestaat uit leningen met een totale waarde van 10 miljard euro. Daarnaast moet Cyprus zelf 5,8 miljard tevoorschijn toveren. De ministers van de eurozone hadden voorgesteld om hiervoor spaarders een eenmalige heffing op te leggen, een zogenaamde bail-in. Maar ook aan spaarders met minder dan 100 duizend euro op hun rekening werd een heffing opgelegd (6.75 procent) - dit in weerwil van het depositogarantiestelsel.
Duitsland
Maar het depositogarantiestelsel is iets heel anders, zegt Dijsselbloem. Het gaat om een eenmalige belasting. Bovendien is het geen plicht, het maakt hen in wezen niet uit op welke manier die 5,8 miljard euro op tafel komt, als het maar op tafel komt. Want meer dan 10 miljard gaat de eurozone niet opbrengen. “De Duitse verkiezingen werpen een hele lange slagschaduw vooruit. Merkel kan het niet verkopen als er meer dan 10 miljard naar Cyprus moet. Dus er moet hoe dan ook 5,8 miljard vanuit Cyprus zelf komen”, legt econoom Ewald Engelen uit. “Het zal lidstaten werkelijk een rotzorg zijn waar die 5,8 miljard euro vandaan komt. Dit geeft aan dat we op de grenzen van de solidariteit van de eurozone zijn gestuit. De eurozone wordt dus niet koste wat kost gered.”
Russen
Cyprus, dat vorige zomer financiële bijstand vroeg, dreigt zonder steun failliet te gaan. Met name de relatief grote financiële sector zit zwaar in de problemen, onder meer door de verwevenheid met de problematische Griekse bankensector. Er moet dus een oplossing komen. En die oplossing zou in Rusland kunnen liggen. De Cypriotische minister van Financiën, Michalis Sarris, gaat woensdag naar Moskou om te praten over een Russisch krediet. In 2011 sprong Rusland het kleine Cyprus al eens bij met een lening van 1,925 miljard euro. Rusland heeft veel belang bij Cyprus omdat Russische banken en bedrijven er vele miljarden hebben gestald.
Kunnen de Russen bijspringen of zelfs het volledige bedrag ophoesten? Of, en dat is een andere scenario, wil Rusland twee noodlijdende banken voor een symbolisch bedrag kopen van Cyprus.
Maar als het probleem bij de spaardersheffing ligt, is het logisch dat daar de oplossing wordt gevonden, zeggen verschillende economen tegen BNR. Laat kleine spaarders met rust en verhoog de heffing voor spaarders met meer dan een ton op hun rekening van 9,9 procent naar 15 procent. Dit zouden de ministers van de eurozone ook graag zien. “Dit zal alleen wel zorgen voor een kapitaalvlucht”, legt Engelen uit.
Exit
En dan is er nog zoiets als een Cypriotische exit. Als dit maar lang genoeg duurt, en als Rusland Cyprus wil steunen, is dat niet ondenkbaar. Engelen: “Er is ons drie jaar lang gezegd dat er dan rampspoed komt. Het is pas echt een enorme ramp als Cyprus uit de euro stapt en het blijkt allemaal mee te vallen. Dan heeft de eurozone echt een groot probleem.”
Dijsselbloem wijkt in ieder geval niet vanwege een Cypriotische nee: "We hebben vanuit de eurogroep een aanbod gedaan aan Cyprus. Dat aanbod staat nog steeds en de voorwaarden die daarvoor gelden, ook die gelden nog steeds. De bal ligt echt bij Cyprus."
Bankrun
Banken in Cyprus vullen de geldautomaten nog steeds bij zodat consumenten kunnen blijven pinnen. De run op contanten was afgelopen weekeinde zo groot dat de pinautomaten herhaaldelijk moesten worden gevuld. Banken blijven morgen in ieder geval nog gesloten.