GroenLinks twijfelt: sociaal of schraal leenstelsel

Reinder Ruard Ganzevoort, Eerste Kamerlid voor GroenLinks, zegt dat zijn partij vooral voor een toegankelijke studiefinanciering voor studenten is. En een sociaal leenstelsel is slechts een manier om dit te bereiken. "Maar dan moet het ook wel echt sociaal zijn. De vraag is of wat er nu door het kabinet wordt voorgesteld een sociaal of een schraal leenstelsel is. Tot nu toe zie ik nog niet dat het aansluit bij wat wij als sociaal leenstelsel zien.”

Zo mist GroenLinks een aantal dingen. Het omzetten van de OV-jaarkaart naar een kortingskaart is er één van. "Wij vinden dat je die vooral moet bewaren", zegt Ruard Ganzevoort.

Hij zou ook graag zien dat het sociaal leenstelsel toegankelijk blijft "door bijvoorbeeld het collegegeld te verlagen of de aanvullende beurs te verhogen". Daardoor zouden ook studenten uit gezinnen die het minder breed hebben, de mogeljkheid krijgen om te studeren. Daarnaast zouden ze er ook niet veel bij hoeven te werken, waardoor ze meer tijd overhouden voor hun studie.

Investeren in de toekomst
Oud-minister Willem Vermeend deed een uitgebreide studie naar de studiefinancieringsstelsels voor het ministerie van Onderwijs. De commissie die hij leidde kwam uiteindelijk tot de aanbeveling aan het toenmalig kabinet om te komen met een sociaal leenstelsel. "Omdat het er uiteindelijk toe leidt dat je investeert in je toekomst."

"Uit alle onderzoeken blijkt dat mensen die de gelegenheid krijgen om te studeren en die studie ook afmaken over het algemeen beter verdienen. Als je beter verdient kun je ook terugbetalen. Het moet wel zo zijn dat het afhankelijk is van je inkomen na je studie. Als je een laag inkomen hebt, betaal je niet of weinig terug", zegt Vermeend.

Bezwaren
Maar toch zijn er wat bezwaren. "Je moet wel een open oog hebben voor de barrières die op kunnen treden", zegt hij. "Wij hebben in onze studies gezien dat de drempel om te lenen vanuit gezinnen met lagere inkomens hoger ligt dan bij studenten uit gezinnen met hoge inkomens. Daar komt bij dat we op het ogenblik in een economische malaise zitten. We weten niet hoe lang die duurt. En ik zie overal barrières tegen schulden maken. Dat zou ertoe kunnen leiden dat het risico nog groter is dan het was toen wij het onderzochten."

Ruard Ganzevoort is vooral bezorgd over de leenangst. "Als je dat koppelt aan het besef dat voor veel mensen de studieschuld meetelt in hoe je een hypotheek kunt krijgen, dan is dat een extra drempel. Daar kun je regelingen voor vinden, maar we moeten wel een aantal van dat soort dingen doen, wil zo’n leenstelsel echt goed functioneren."