Rekenkamer: effectiviteit rijksuitgaven te vaak onbekend

Uit het rapport Effectiviteitsonderzoek bij de rijksoverheid 2012-2013 blijkt de helft van rijksuitgaven voor het kabinetsbeleid niet op effectiviteit zijn geëvalueerd. Van het geld dat ministers jaarlijks uitgeven aan beleid (94 miljard euro in 2011) is sinds 2006 42 procent (36 miljard euro) op effectiviteit onderzocht.

De Rekenkamer deed eerder een onderzoek naar de periode 2006-2010. De Rekenkamer kwam destijds tot dezelfde conclusie.

Rechtvaardiging
Ministers voeren volgens de Rekenkamer diverse redenen aan waarom zij beleid niet evalueren. Zo vinden zij het vaak te vroeg is om de effecten van beleid te kunnen meten.

De Rekenkamer zegt in het rapport dat ‘het risico bestaat dat ministeries dit soort argumenten te gemakkelijk gebruiken als rechtvaardiging om beleid niet op effectiviteit te onderzoeken’. Daardoor kan het voorkomen dat ineffectief beleid doorloopt zonder dat hieraan iets wordt gedaan.

Beleidskeuzes
De Algemene Rekenkamer wijst in het rapport op het belang van effectiviteitsonderzoek: alleen met informatie over de werking van het beleid kan het kabinet goed onderbouwde beleidskeuzes maken. 'Zeker in tijden van bezuinigingen is effectiviteitsonderzoek van groot belang voor het maken van weloverwogen keuzes'.

Verschil ministeries
Er is een groot verschil tussen ministeries. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft bij driekwart van de beleidsuitgaven - ruim 4,5 miljard euro- geen effectiviteitsonderzoek uitgevoerd. Bij het grootste deel hiervan (3,2 miljard euro) kon het ministerie niet uitleggen waarom er geen effectiviteitsonderoek was verricht.

De ministeries van Economische Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid doen het relatief goed: het merendeel van het beleid is op effectiviteit onderzocht en voor de niet-onderzochte beleidsonderdelen is meestal een verklaring gegeven.