'Je ziet haar gewoon een hockeybal wegslaan'
Om kwart voor vijf vanochtend kreeg Erik Noomen, hoofdredacteur van de Nieuwe Revu, zijn eerste telefoontje van de dag. Vanaf dat moment rinkelt zijn telefoon onophoudelijk. "Een vrij hysterische dag voor mij, maar ook wel mooi: ik kan de Nederlandse journalistiek verdedigen tegen de wurggreep van de familie Van Oranje-Nassau. Dat heeft wel iets moois."
"In principe zag ik het vooral als een mooie discussie over de Mediacode en hoe we in de toekomst met Amalia, die ten slotte 1 hartslag is verwijderd van de troon, moeten omgaan. Maar die discussie is groter en groter geworden en die blijkt in heel Nederland toch een gevoelige snaar te raken. Ik had niet verwacht dat het zó groot zou zijn en dat we overal op tv en radio terug te vinden zijn. Maar ik vind het heel erg leuk dat die discussie wordt gevoerd. Zeker in aanloop naar de kroning, waar met veel égards en knipmessende journalisten verslag van wordt gedaan. Ik vind het fijn dat er nu een inhoudelijke discussie is over de rol van het koningshuis en wat we terug mogen verlangen voor de 39,4 miljoen die we elk jaar aan ze geven."
Wat is de aanleiding geweest?
"We wilden een oranjespecial gaan maken. Daarvoor zijn we gaan brainstormen. Uiteraard moet je dan ook Amalia, over zes dagen de tweede in lijn van de troon, mee gaan nemen. We stuitten al snel op de Mediacode: wat kan je wel en niet van haar plaatsen? Zo is het balletje gaan rollen en hebben we een heel groot, inhoudelijk, 5-paginastuk gepubliceerd over de Mediacode en Amalia. Dat iedereen daar zo heftig op reageert, is natuurlijk wel heel mooi."
Noomen had niet verwacht dat de RVD meteen een rechtszaak zou beginnen. "Ik had verwacht dat we misschien een enigzins vermanende brief zouden krijgen, waarin gezegd wordt dat dit niet de bedoeling is. Dit had ik niet verwacht, ook pr-technisch niet. Ze willen alles nu natuurlijk 'hallelujah, blij blij, happy happy, joy joy' houden vanwege de kroning. Uiteindelijk wordt het een klein beetje grimmiger. Ik zie voor Nieuwe Revu als tegendraads blad een mooie taak om, ook namens een groot gedeelte van de Nederlandse journalistiek, de Mediacode onderuit te halen."
Wat is je verweer als je wordt beticht van een ordinaire pr-stunt?
"Ik denk dat we er heel weinig aan zullen hebben. Stel nou dat we 10 tot 20 procent extra verkopen: het geld gaat direct op aan advocatenkosten en andere zaken. Het is wel belangrijk voor Nieuwe Revu op het scherpst van de snede journalistiek te blijven bedrijven en eigenlijk is het schandalig dat wij degenen hebben moeten zijn, die deze stap maken en dat veel andere bladen, omroepen en andere media heel terughoudend in de slipstream van de Oranjes zijn blijven lopen."
Waarom deze publicatie? Wie aan Nieuwe Revu denkt, denkt niet snel aan het koningshuis.
"In principe schrijven we heel weinig over het Koninklijk Huis. Vanwege die Mediacode kan je daar zo verschrikkelijk weinig mee doen. Ja, een paar fotootjes op een grasveldje of in Lech op een skipiste. Maar verhalen die interessanter kunnen zijn - wat er achter de schermen speelt, hoe die mensen echt denken en de zakelijke belangen die er spelen - ... De familie heeft als eerste instinct alle deuren dichthouden en zoveel mogelijk proberen pottenkijkers buiten de deur te houden. Als journalistiek medium kan je daar weinig mee en dat is zonde. Ze hebben heel veel macht, heel veel status, heel veel geld: je verwacht dan ook dat ze in ruil daarvoor openheid van zaken durven geven over een aantal zaken die hen bezighouden."
Hoe groot acht je de kans op winst in de rechtszaak?
"Ik geef ons 70 procent kans om dit te gaan winnen. Ik denk dat de foto's die wij plaatsen heel positief zijn, haar niet in een negatief daglicht stellen. Het zijn foto's die niet gemaakt zijn met een telelens vanuit de bosjes door een raam tussen twee gordijnen door. Het zijn redelijk open en eerlijke foto's. Je ziet haar gewoon een hockeybal wegslaan. Het is een familie die genoeg fotomomenten heeft gecreëerd en dus heel vaak naar de media is gestapt. Het is dus niet zo dat wij de eersten zijn die foto's van Amalia plaatsen. We brengen het op een positieve manier naar voren. Ik zie eigenlijk geen problemen."
Heeft de fotograaf Frank Buis de foto's in opdracht van Nieuwe Revu gemaakt?
"Nee, integendeel. We zijn op zoek gegaan naar journalisten die verhalen konden vertellen over de Mediacode en naar fotografen die beelden konden leveren, die door de Mediacode nooit gepubliceerd konden worden. Een van die mensen was Buis. Hij heeft een aantal foto's geleverd, daar hebben we een selectie van gemaakt, zoals we ook van andere fotografen foto's kregen aangeboden. Buis wordt ook geciteerd in het blad, net als anderen. Maar we hebben niemand met een telelens richting de Koninklijke Familie gestuurd. Die beelden zijn er namelijk al in veelvoud. Er zijn heel veel gewone Nederlanders die foto's maken als ze een lid van het Koninklijk Huis tegenkomen. En er zijn fotografen die dat soort foto's maken, maar die mogen nooit gepubliceerd worden. Nu hebben wij besloten om drie van die foto's toch maar even mee te pikken. We hebben Frank Buis een abonnement gegeven voor de komende twee jaar. Dat wilde hij graag en dat gaat hij van ons krijgen."