Finale EK, voor- en nabeschouwing

Het Europees Kampioenschap was beladen: terwijl de leiders van de eurolanden zwetend en puffend streden voor het behoud van de munt, waren het op het voetbalveld juist de zwakke landen van de eurozone die de langste adem hadden. .

Spanje, Italië en Portugal waren de afgelopen twee jaar economisch gezien zorgenkindjes, maar ze rechtten hun rug, staken hun kop in de wind en streden om het hoogste podium. Met een all- mediterranean finale als resultaat.

Voetbal en politiek
"Wie beweert dat sport niets te maken heeft met politiek, zegt net zoiets als dat een striptease niets te maken heeft met seks." Dit zou een uitspraak zijn van de Russische schrijver, politiek activist en dissident Vladimir Boekovski. Feit is dat dit EK het meest politieke toernooi in jaren was. Al voor het toernooi keerden diverse politici zich tegen de mensenrechtensituatie in Oekraïne en de behandeling van oppositieleider Joelia Timosjenko, die zeven jaar het gevang in moest wegens vermeende corruptie.

Aartsrivalen
Drie dagen na het begin van het EK speelden aartsrivalen Polen en Rusland al tegen elkaar. Een oude wond uit de Tweede Wereldoorlog werd een paar jaar geleden weer opengereten na een vliegtuigongeluk in Rusland. Daarbij kwam onder anderen de Poolse president Lech Kaczynski om het leven. De twee landen gaven elkaar de schuld van het ongeluk.
De wedstrijd bleef in evenwicht maar na het duel zochten supporters van beide ploegen elkaar op; tientallen arrestaties volgden.

Rusland leek voetbaltechnisch overigens een van de revelaties van dit toernooi te worden. De ploeg van Dick Advocaat speelde mooi, aanvallend voetbal, maar kwam uiteindelijk niet verder dan de eerste ronde. Dit laatste gold ook voor de thuislanden Polen en Oekraïne. En natuurlijk ook voor Nederland.

Verrassingen
Twee andere verrassingen van dit toernooi waren Engeland en Italië. Van beide landen werd vooraf niet veel verwacht, maar de Engelsen speelden onder de hoede van de nieuwe bondscoach Roy Hodgson vol beleving. De Italianen werden vooraf vooral geassocieerd met omkoopschandalen en niet met de Europese beker. Voor het toernooi vreesde bondscoach Prandelli zelfs even dat zijn selectie daarom niet eens welkom zou zijn.

Maar de Italianen kwamen door de eerste ronde heen. In de groepsfase speelden ze tegen de tegenstander van vanavond gelijk, zonder dat de rebelerende spits Balotelli een vuist kon maken. Het enfant terrible vocht zich, bijna letterlijk, in het toernooi. De wedstrijd in de kwartfinale tegen Duitsland werd zijn finest hour. De Duitsers, die tegen Oranje nog de onderwijzers in de Hollandse school waren, verbleekten tegen de Azzuri.

Spanje
Spanje werd vooraf tot de favorieten gerekend en kan die rol tot nu toe waarmaken. Hoewel een vroegtijdige uitschakeling tegen Kroatië nét werd voorkomen door keeper Casillas, werd Frankrijk vervolgens overtuigend verslagen. De kwartfinalewedstrijd ging de boeken in als een van de saaiste wedstrijden ooit. Maar Van Marwijk had getekend voor een ploeg die zo rustig en gedecideerd speelde.

Tegen het sterke Portugal had Spanje een penaltyserie nodig.

Toch is Spanje al drie toernooien heer en meester en velen verwachten dat de Zuid-Europeanen voor de tweede keer op rij de Europese beker omhoog zullen houden. Als ze daadwerkelijk winnen, is Spanje het eerste land in de geschiedenis dat drie toernooien achtereen wint.

Vladimir Boekovski
De finale van het EK is eigenlijk de tweede finale die beide landen spelen in een paar dagen. Alleen speelden toen niet Ballotelli en Casillas, maar Monti en Rajoy. En speelden ze niet tegen elkaar, maar juist samen tegen de rest. Met succes: de probleemlanden kunnen rekenen op steun van Europa.

Het EK 2012, het kampioenschap waarin sport en politiek meer dan ooit verweven leken en dus kreeg Vladimir Boekovski gelijk. Met een verschil: de landen die vanavond even heersen over Europa, moeten morgen weer hopen dat de verliezers van dit EK hen financieel goed van zin blijven.

De wedstrijd begint om 20:45 uur. BNR houdt een liveblog bij met de belangrijkste momenten uit de wedstrijd.