Door BNR Amerika-correspondent Reinout van Wagtendonk.
Wie vier jaar geleden op de e-maillijst van Barack Obama stond wordt inmiddels weer bijna dagelijks bestookt met oproepen om vrijwilligerswerk te doen en geld te geven.
Obama erfde een economische puinbak van zijn voorganger Bush. Maar dat is een prehistorisch feitje. Obama’s Republikeinse tegenstanders nagelen de president iedere dag opnieuw weer aan het kruis van de economie.
Makkie
Niet alleen daarom wordt zijn herverkiezing geen makkie. Obama’s achterban is het heilige vuur kwijt. Veel van zijn enthousiaste supporters uit 2008 klinken nu als minaressen die naar bed gingen met hun droomvent, maar wakker werden met de ongeschoren realiteit van de kerel naast hen.
Donaties aan politieke kandidaten zijn openbare informatie in de VS. Obama krijgt dit keer een stuk minder van de kleine maar veelvuldige contributies die hem in 2008 zo’n formidabel sterk gefinancieerd grass roots fenomeen maakten. De zwermen van jongere kiezers die in hem een politieke rock star zagen zijn nu minder talrijk.
50-50
Volgens de Intrade-optiehandel is de kans dat Barack Obama over een jaar herkozen wordt nu precies 50-50. Een statistische analyse in de zondagse magazine-bijlage van The New York Times heeft de vragende kop: "Is Obama Toast?" Volgens schrijver Nate Silver gaat er veel afhangen van de eindkandidaat die uit de Republikeinse voorverkiezingen als winnaar tevoorschijn komt.
Op 3 januari in de staat Iowa en op 10 januari in New Hampshire worden de eerste stemmen uitgebracht die echt meetellen in de presidentsstrijd. Alle aandacht gaat daarbij uit naar de Republikeinen, want Obama heeft ondanks de teleurstellingen in zijn eigen Democratische partij geen tegenkandidaat.
Michele Bachmann
Eerder dit jaar scoorde het Republikeinse Congreslid Michele Bachmann eventjes hoog in de verkiezingstipparade omdat zij in Iowa de traditionele straw poll won. Bachmann was een eerste lieveling van de rechts-populistische Tea Party. Maar bizarre uitspraken, een op een omstreden omslagfoto van Newsweek versterkte blik van waanzin in haar ogen en een nogal licht cv’tje hebben haar weer gedegradeerd tot kansloos.
Andere Republikeinen die in de kandidatendebatten hun uiterste best blijven doen om opgemerkt te worden maar om uiteenlopende redenen kunnen worden afgeschreven zijn Rick Santorum, Newt Gingrich, Jon Huntsman en Ron Paul.
Herman Cain
In de opiniepeilingen is Herman Cain nu even de Republikeinse waan van het moment. De zwarte Cain lijkt voornamelijk omhoog te zijn geklommen als opgestoken middelvinger van de boze blanke mannen van de Tea Party naar de vermeende linkse elites van Washington, de media en Wall Street. Het seksschandaaltje waar hij zo onbeholpen op reageert, versterkt zijn imago als de populistische underdog waar verongelijkt rechts zich een tijdje mee kan vereenzelvigen.
Maar verder is ook Cain gewoon kansloos voor het Witte Huis.
Mitt Romney & Rick Perry
Blijven over als de minst ondenkbare politici die de Republikeinse eindkandidaat kunnen worden: de voormalige gouverneur van Massachusetts Mitt Romney en de huidige gouverneur van Texas Rick Perry. Perry is uiterst christelijk conservatief en bovendien de directe opvolger van die andere gouverneur van Texas die president werd: George W. Bush. Veel Amerikanen zijn nog niet bekomen van diens leiderschap. Romney oogt in ieder geval wat uiterlijk betreft bijzonder presidentieel. Maar hij is nog nooit betrapt op een standpunt waar hij om opportunistich politieke redenen niet een schop tegen wilde geven.
Als de economie er niet zo belabberd voor zou staan, zou Obama over precies een jaar de verkiezingen met een inkoppertje winnen, stelt Nate Silver in zijn bovengenoemde statistische analyse in de New York Times. Met uitzondering van Romney zijn de Republikeinse kandidaten dermate rechts dat ze onder normale omstandigheden in de algemene verkiezingen door de gemiddelde kiezer als te extreem zouden worden afgewezen.
Romney favoriet
Maar met een economie die niet verbeterd in het komende jaar wordt het moeilijk voor Obama. Dan heeft hij volgens Silver slechts 15% kans om de relatief gematigde Republikein Romney te kloppen. Wordt de Republikeinse eindkandidaat de heel rechtse Perry, dan verbeteren Obama’s kansen beduidend, maar zonder een voor de Amerikaanse kiezers voelbaar herstellende economie blijft hij ook in dat scenario kwetsbaar.