"Het vertrouwen in de coalitie is weg", zei voorzitter Martijn van Helvert van de CDA-Statenfractie vrijdag na een stekelig debat, waarin harde woorden tussen CDA en PVV vielen.
"Alle vragen van mij in de richting van mevrouw Stassen bleven onbeantwoord. In plaats daarvan werd de aanval geopend en gaf zij aan in de toekomst dergelijke zaken te blijven doen. Sterker nog; het werd weggewuifd met ‘wen er maar aan’. Daarmee heeft de PVV gekozen om de coalitie niet door te laten gaan", zei Van Helvert.
"Het spijt me dat het CDA dit doet, met name omdat Limburg en de Limburgers hier enorm mee geschaad worden", was de reactie van PVV-fractieleider Laurence Stassen.
Coalitieakkoord
De PVV zou zich niet aan het coalitieakkoord hebben gehouden, door Gül te schofferen. Wat volgens PVV-statenlid Michael Heemels, staat daar helemaal niets over in het akkoord. "Dus het CDA kraamt alleen maar onzin uit", zei Heemels op BNR.
"We hebben afstand genomen van het feit dat onze gedeputeerden bij die lunch aanwezig waren. We hebben gewoon een heel duidelijk mening over dat bezoek van de Turkse president. Maar blijkbaar mogen we dit PVV-standpunt van het CDA niet uitdragen."
Verrassing
Voor Heemels kwam het sneuvelen van de coalitie dan ook als een verrassing. "Niet alleen de PVV was verrast maar ook de VVD was verrast. Tot tien minuten voordat het CDA de stekker eruit trok, waren we nog on speaking terms."
Wat er in die tien minuten is gebeurd, vraagt ook Heemels zich af. "We zouden nog komen met een derde termijn in dat debat. Maar daar hebben we de kans niet voor gekregen. Het CDA heeft gewoon eigenhandig de stekker eruit getrokken en dat bewijst maar weer eens hoe onbetrouwbaar het CDA in Limburg is."
Nieuwe coalitie
Het CDA gaat nu onderhandelen over een nieuwe coalitie. Maar volgens Heemels is het nog te vroeg om te kijken of er lijmpogingen worden gedaan. "Ik denk dat eerst het stof een beetje moet neerdwarrelen van alles wat er is gebeurd. Als eerste moeten we het daar in de fractie over hebben en vervolgens moeten we kijken of het CDA het gesprek met ons aan gaat."
Limburg moet verder, er moet een nieuw college komen. Want Mark Verheijen, nu demissionair gedeputeerde van de VVD in Limburg en vice-voorzitter van de landelijke partij, constateert dat het geen fraaie week is voor de provincie. "Ik constateer net dat het zwartepieten volop begonnen is. Het provinciehuis is geen hobbyzolder. We moeten door met Limburg en een aantal goede dingen waar we mee bezig zijn. Ik hoop dat er snel een nieuwe, goede coalitie zit", aldus Verheijen.
BNR-verslaggever Hans Verbeek denkt dat de val van de Limburgse coalitie invloed heeft op de landelijke coalitie. "Wilders heeft de touwtjes niet meer in handen", zegt Verbeek.
"Dat kan op termijn ook gevolgen hebben voor de coalitie in Den Haag. Niet direct voor de Catshuis besprekingen maar wel op langere termijn. Waarbij vooral de meerderheid in de Tweede en Eerste Kamer van belang is. Die kwam recentelijk in gevaar door het opstappen van Hero Brinkman uit de fractie van de PVV", aldus Verbeek.
Regentenpolitiek
Vicepremier Maxime Verhagen betreurde het dat er "vanwege de verstoorde persoonlijke verhoudingen een einde is gekomen aan de coalitie in Limburg''. Verhagen voegde er verder aan toe dat de CDA-onderhandelaars in het Catshuis zich "blijven concentreren op een goed pakket maatregelen voor de aanpak van de crisis''.
PVV-leider Geert Wilders zei in een tweet dat "oude regentenpolitiek'' bij het CDA herleefde en dat dat de oorzaak is van het klappen van de coalitie in Limburg. De val van de coalitie van CDA, PVV en VVD was volgens hem "onnodig".
Reacties uit de oppositie waren er ook al. SP-Kamerlid Bashir schreef: "Aha, uiteindelijk heeft de Turkse president Limburg dus verlost van de PVV. Laat die man vaker komen en dan vooral naar Den Haag."
Zere been
De rel ontstond door een aanvankelijke weigering van PVV-gedeputeerden Theo Krebber en Antoine Janssen om aanwezig te zijn bij een lunch donderdag met de Turkse president op het gouvernement in Maastricht.
Onder druk van de gouverneur gingen beide gedeputeerden alsnog. Maar dat was tegen het zere been van de PVV-fractie, die eiste dat ze daar zouden wegblijven.