50 jaar mensen in de ruimte

ESA-astronaut André Kuipers (wiki) heeft in 2004 ook een ruimtereis gemaakt en vertrekt eind dit jaar weer voor een half jaar naar de ruimte. Vijf vragen aan Kuipers over zijn ervaringen in de ruimte.

Hoe voelt het om gelanceerd te worden?

,,Spannend. Net als wanneer je in een achtbaan stapt. De riemen gaan vast, je weet dat je niet meer terugkan, je voelt de opwinding, de wetenschap dat je het onbekende tegemoet gaat. De lancering maakt veel lawaai maar verder is het heel relaxed. Tijdens trainingen moet je nog wel eens ad hoc problemen oplossen, maar als je echt de ruimte in gaat, is dat niet zo. Dan is alles tot in de puntjes geregeld.’’

En dan is er de take off. Hoe voelt dat?

,,Het voelt als opstijgen met een vliegtuig, maar dan vele malen heftiger. Je lichaam wordt drie keer zo zwaar als normaal, je wordt in de stoel gedrukt door de versnelling. Ademen wordt dan een stuk moeilijker. Maar na 8,5 minuut ben je in de ruimte, ineens ben je gewichtloos, dat is een magisch gevoel.’’

Heeft die gewichtloosheid ook nog nadelen?

,,Jawel. Je lichaam moet er heel erg aan wennen. Je darmen kunnen opspelen en slapen is moeilijk. Dat doe je in een slaapzak die vastgesnoerd zit aan het ruimtevaartuig, zodat je niet in je slaap de hele capsule rondzweeft. Naar de wc gaan is ook een uitdaging, want alles vliegt in het rond. Daar is een soort stofzuiger voor, die vangt alles meteen op. Je mag alleen plakkerige dingen eten, want je wil geen kruimels laten vallen. Die blijven immers rondzweven en kunnen terechtkomen in je ogen of in de apparatuur.’’

Wat zie je als je naar buiten kijkt?

,,Het uitzicht is grandioos. Het zwarte heelal, die blauwe bol daarin. Gagarin is de eerste mens die dat ooit gezien heeft, dat moet ontzettend veel indruk gemaakt hebben. Gagarin maakte één baan om de aarde en kwam daarna weer terug. Tegenwoordig zijn dat er veel meer. In anderhalf uur ben je nu de aarde rond. Dat wil zeggen dat je constant de zon ziet opkomen en ondergaan. Dat ziet er prachtig uit, maar is ook wel raar. Je zit de hele tijd in een afwisseling tussen licht en donker.’’

Is er een groot verschil tussen uw vlucht en die van Gagarin?

,,Gagarin is maar 108 minuten in de ruimte geweest. Hij maakte alleen een baan om de aarde, ik ging naar een ruimtestation. De apparatuur lijkt nog wel op elkaar. Gagarin ging in een Vostok-capsule naar de ruimte, daarin was maar plek voor een persoon. Later in de jaren ’60 gingen zijn collega’s in een Sojoezcapsule, met plek voor meer astronauten. Nog steeds reizen ruimtevaarders met een Sojoezcapsule. Dat is typisch Russisch: als iets goed werkt, dan is er geen reden om daar iets aan te veranderen. De apparatuur is natuurlijk wel een stuk moderner tegenwoordig.’’

(ANP)