Honderden kilometers puin, doden en chaos

_{Fotocredits: AFP PHOTO / HO / NHK}
** Dit artikel is een doorlopende beschrijving van gebeurtenissen na de natuurramp in Japan. Voor een chronologisch overzicht van nieuws, zie Gerelateerde Berichten in de kolom rechts naast dit artikel of ga rechtstreeks naar het Topic Japan. **
Aantal vermisten loopt op

Japanse media meldden inmiddels 1600 doden en vermisten. Daarnaast zijn 3400 gebouwen ingestort en circa tweehonderd branden uitgebroken. Op het complex van de kerncentrale Fukushima Daichi I is een gebouw ingestort. Bovendien lijkt er toch meer straling te lekken dan aanvankelijk werd gedacht. De directie van de centrale gaf vrijdagavond (Nederlandse tijd) al aan de reactor niet meer onder controle te hebben.

Nucleaire noodtoestand
Bij de kerncentrale Fukushima Ivan Japan brak vrijdag brand uit, maar die is volgens het atoomagentschap IAEA geblust. Daarna werd wel geconstateerd dat er nucleaire straling vrijkwam bij de centrale van Fukushima. De omgeving van dat complex werd in een straal van 3 kilometer ontruimd. Later op vrijdagavond werd die cirkel opgerekt tot 10 kilometer (zie gerelateerd bericht van 22.55 uur).
De autoriteiten riepen eerder op de dag de nucleaire noodtoestand uit, een maatregel voor wanneer er sprake is van radioactieve lekkages en wanneer de koelsystemen van kerncentrales uitvallen. Dat is in het geval van Fukushima dus de zaak. De directie van de centrale heeft al aangegeven de situatie in de centrale niet meer compleet onder controle te hebben en de evacuatie van omwonenden is in volle gang. De stralingsniveaus zouden al tot 1000 keer hoger zijn dan verantwoord genoemd kan worden, zo melden verschillende persbureaus.
__________________________________
Overzicht verloop gebeurtenissen
Alsof de aanvankelijke eerste beving van 8,9 op de schaal van Richter nog niet genoeg was (de aardbeving was de zwaarste in 140 jaar) werd de westkust van Japan in de nacht van vrijdag op zaterdag (lokale tijd) ook nog eens getroffen door een aardbeving. Die had kracht 6,6 op de schaal van Richter en trof een gebied ten noordwesten van de hoofdstad Tokio.
Eerste beving: duizend doden
Meer dan duizend mensen zijn waarschijnlijk omgekomen door de eerste aardbeving en de daaropvolgende tsunami.
Er is nog geen officieel dodental, maar alleen al in één wijk van de stad Sendai zouden tweehonderd tot driehonderd stoffelijke overschotten zijn aangetroffen. Sendai ligt niet ver van het epicentrum, enkele honderden kilometers ten noorden van de hoofdstad Tokio. De stad werd zeer zwaar getroffen door de metershoge tsunamigolven.
Tachtig naschokken
Na die eerste beving werden al snel ruim tachtig naschokken geteld. Dat aantal is alleen maar verder opgelopen. Tot middernacht lokale tijd heeft de Amerikaanse geologische dienst USGS 74 bevingen geregistreerd.
In het eerste uur na middernacht (lokale tijd) zijn ook al zeker zeven naschokken geweest. De zwaarste naschok had een kracht van ongeveer 7,1. Na de tweede aardbeving is dat aantal alleen maar opgelopen.
Openbare leven ontregeld
Kerncentrales en olieraffinaderijen werden stilgelegd, snelwegen en luchthavens werden - vaak noodgedwongen - gesloten en diverse hogesnelheidstreinen zijn uit de dienstregeling genomen.
Op nieuwszenders was te zien hoe laag gelegen delen van het Oost-Aziatische land in snel tempo overstroomden. In Tokio en omgeving viel de stroomvoorziening uit voor zeker vier miljoen mensen. Een schip met ongeveer honderd opvarenden is spoorloos geraakt. Woningen en gebouwen langs de kust werden weggevaagd door de vloedgolven. Grote aantallen auto's en vrachtwagens werden meegevoerd door het wassende water.