Volgens het bureau functioneert de noodkoeling van reactor nummer 3 niet meer. Een woordvoerder van de overheid meldde zondagmiddag (lokale tijd) echter dat een nieuwe explosie een onwaarschijnlijk scenario is. Door problemen met de energievoorziening heeft de kern van de reactor enige tijd niet onder water gestaan. De autoriteiten zijn inmiddels druk bezig om de reactor van water te voorzien.
Toevoer water gestopt
Een woordvoerder van de exploitant van de centrale, Tepco, meldde eerder dat de toevoer van water compleet is gestopt. Daardoor is de kern deels vervormd en is er veel waterstof vrijgekomen. Inmiddels staat er weer voldoende water in de reactor. Het waterstof zou eventueel nog voor een explosie kunnen zorgen, zoals op op zaterdag in de eerste reactor gebeurde. Grote verschil met de gebeurtenissen van een dag eerder is dat in het derde gebouw de ventilatie werkt.
Zeewaterkoeling
Reactor nummer 1, die zaterdag werd getroffen door een grote explosie, wordt inmiddels gekoeld met zeewater. ,,De nucleaire reactor is omringd met een stalen behuizing, die weer is omgeven door een betonnen gebouw'', aldus een woordvoerder van de regering. ,,Het betonnen gebouw is ingestort. We hebben ontdekt dat de stalen behuizing niet is ontploft.'' De behuizing is bedoeld om in het geval van incidenten te voorkomen dat er straling vrijkomt. De veertig jaar oude reactor wordt gevuld met zeewater om de installatie te koelen. Dat zal vijf tot tien uur duren. De gehele koelingsprocedure kan tot wel tien dagen in beslag nemen.
Het Japanse bureau voor nucleaire veiligheid schatte het incident op de Internationale Nucleaire en Radiologische Incidentenschaal niet heel hoog in. Fukushima zou een vier scoren (ongeval met lokale gevolgen), waar de ramp in Tsjernobyl van 1986 werd ingeschat op een zeven (ernstig nucleair ongeval), de hoogste categorie.
Radioactieve straling
Naast de meer dan duizend doden, tienduizenden vermisten en honderdduizenden daklozen is er een probleem dat Japan de komende dagen nog flink in de problemen kan brengen: radioactieve straling. De kernreactor Fukushima 1 is ernstig beschadigd en kan niet meer gekoeld worden. Daardoor komt de reactor onder steeds hogere (radio-actieve) druk te staan die maar één kant op kan: naar buiten.
De kerncentrale raakte bij de aardbevingen en talloze naschokken dusdanig beschadigd dat de directie al meerdere keren moest aangeven dat er problemen waren die niet zomaar onder controle te krijgen waren.
Aanvankelijk ontstond het probleem in één van de reactoren van de centrale. Door een probleem met de koeling van de reactor krijgt het nucleaire proces in de reactor alle vrijheid om op te warmen.
Daardoor ontstaat een te hoge druk in het zwaar radioactieve binnenste van het bouwwerk, waardoor de reactor kan ontploffen.
Radioactief ventileren
Om dat probleem op te lossen, is er eigenlijk maar één oplossing: de druk moet van de ketel. Maar dat betekent dat er radioactieve lucht uit de reactor gelaten moet worden.
Aanvankelijk was men huiverig, maar toen duidelijk werd dat de enige andere optie was dat de reactor zou barsten, werden omwonenden in een straal van drie kilometer rond de reactor ontruimd en werd begonnen met ventileren.
De pijp waar de lucht doorgaat, is gefilterd, maar niet volledig. Vanaf vrijdagmiddag (lokale tijd) lekken er dus al radioactieve deeltjes de reactor uit.
Dubbelop
Het probleem werd echter groter toen bleek dat ook een tweede reactor van de centrale onhoudbaar was geworden en ook geventileerd diende te worden.
De ontruimde straal van drie kilometer werd opgerekt tot tien kilometer, en ook de tweede reactor wordt geventileerd.
Straling
Dat wil echter niet zeggen dat het probleem is opgelost. Experts durven niet met zekerheid te zeggen dat het ventileren van de reactor genoeg is om de toenemende druk in de gebouwen te compenseren en te doen afnemen. En zelfs dan nog gaat het om enorme hoeveelheden straling die op dit moment al door de lucht neerdalen op de omliggende gronden.
Bovendien is het originele probleem - de reactoren zijn onbeheersbaar - nog niet opgelost als de druk weer tot een acceptabel niveau mocht afnemen. En ook voor die situatie is niet direct een oplossing voorhanden.
Zeker is wel dat de straling niet zomaar zal verdwijnen. Het is waarschijnlijk dat de regio gedurende lange tijd radioactief zal blijven en mogelijk onbewoonbaar zal worden.