Onderzoek onder druk vanwege 'lange arm' Eritrea

Volgens de hoogleraar internationale betrekkingen en Eritreadeskundige, die omwille van veiligheid niet al te diep wil ingaan op de kwestie, zijn er uitingen over "het gebruik van vergif". "Ik moet erg voorzichtig zijn met het heel precies te duiden. Dat gaat dan vaak via mensen die contact hebben met Asmara, de hoofdstad van Eritrea, en mij laten weten dat dit is waar men daar over spreekt."

Naar aanleiding van een interview bij BNR werd vorig jaar een rechtszaak aangespannen tegen Van Reisen door de Eritrese Nederlander Meseret Bahlb. Hij zou volgens Van Reisen, die hem niet bij naam noemde, verbonden zijn aan het Eritrese regime en "de spil van de Eritrese inlichtingendienst in Nederland" zijn. Bahlbi zei zichzelf in haar typeringen te herkennen en klaagde haar aan wegens laster en smaad, maar Van Reisen werd vrijgesproken.

Bahlbi laat tegenover BNR weten dat het Eritrese regime niet achter het conflict zit, maar dat hij de rechtszaak op persoonlijke titel heeft aangespannen. "Ik ben het slachtoffer van valselijke beschuldigingen die niet bewezen zijn volgens de rechter. Echter weegt de vrijheid van meningsuiting zwaarder volgens de rechter. Daarom ben ik in hoger beroep gegaan." Omdat zijn broer en zus door de kwestie ontslagen zijn als tolken bij de IND vindt hij dat ook zijn familie slachtoffer is.

'Ik ben voorzichtiger'
Sinds de rechtszaak wordt Van Reisen beveiligd en staat haar onderzoek onder druk. De bedreigingen zorgen ervoor dat ze dingen nu niet opschrijft, "omdat je toch de impact ervan wil beperken." Ze wil haar verantwoordelijkheid om te spreken over haar onderzoek niet uit de weg gaan, maar wordt wel belemmerd in haar wetenschappelijke werk. "Zaken die ik bestudeerd heb kunnen een directe consequentie hebben op kwetsbare vluchtelingen die bescherming nodig hebben. Dus ik probeer de afweging te maken van de prijs van publiceren en wat het oplevert. Maar er zijn zeker zaken waarmee ik nu voorzichtiger ben of waarvan ik denk: 'dat moet ik nu even niet doen'."

Beveiliging
Van Reisen heeft beveiliging in haar woonplaats en op haar werkplek. "Het geeft veel zorg en dat merk je in je persoonlijke levenssfeer. Je let op, je probeert een situatie zodanig te analyseren dat je je veiligheid ter hand kunt nemen. Dat slokt je op."

'Onderzoek rol ambassades'
Van Reisen vindt dat de rol die ambassades spelen in vluchtelingenzaken onder de loep genomen zou moeten worden. "Dat wordt niet voldoende serieus genomen. Het is bekend dat de ambassades betrokken zijn bij inningen van belastingen in Nederland en als je die niet kunt of wilt betalen, word je niet voorzien van diplomatieke diensten."

Mensen die een dergelijk regime ontvluchten mogen volgens Van Reisen niet in handen komen van tolken die informatie over deze vluchtelingen kunnen terugsluizen naar Eritrea. Dat kan grote gevolgen hebben, zegt Van Reisen: "Familieleden van vluchtelingen kunnen gestraft worden. Dus het heeft ook directe consequenties voor mensen die in een nog kwetsbaardere situatie zitten in Eritrea."