Zij werken ook, maar zijn niet in vaste dienst. Veelal op eigen verzoek. Deze mensen hebben geen last van doorgeschoten flexibilisering, maar van een volledig doorgeroeste arbeidswetgeving.
De discussie over de wet-DBA is hier een voorbeeld van. Die dient naar een ander niveau te worden getild. Zoveel werd ook wel duidelijk na het teleurstellende Kamerdebat van 29 september. Staatssecretaris Wiebes hield vast aan de wet. Hij kon moeilijk anders. Hij is gehouden de wet uit te voeren en zit ook nog eens in de klem van coalitiepartner PvdA. De Tweede Kamer maakte geen vuist en dat is jammer. Eerst ging men elkaar de les lezen over wie in welke Kamer vóór of tégen de wet had gestemd. Vervolgens werden parlementariërs door collega's met teksten uit oude verkiezingsprogramma's om de oren geslagen. Allemaal niet op oplossingen gericht en van één gezamenlijke oplossingsrichting was al helemaal geen sprake.
Die oplossing zit 'm niet in meldpunten, nog eens 300 medewerkers erbij bij de Belastingdienst of commissies met wijze studeerkamergeleerden. Waar het om gaat is dat de arbeidswetgeving totaal niet meer aansluit bij de tijdgeest. Door de VAR is dat verborgen gebleven. Maar toen de VAR-pleister van de wond werd getrokken zagen we de etterende resten van de vorige eeuw. Kamerleden zijn zich kapot geschrokken van de wet die ze hebben aangenomen. We lopen tegen situaties aan die echt niet meer van deze tijd zijn. Een freelance-redacteur en een opdrachtgever (BNR bijvoorbeeld) willen graag op basis van een opdrachtovereenkomst met elkaar samenwerken. Beide partijen worden het eens over voorwaarden en resultaat en dan is daar opeens de overheid die zegt: 'Dat kunnen jullie wel wíllen, maar dat mág niet van mij.' De overheid beperkt ondernemerschap. Kijk, en dáár moet iets aan veranderen. Als ik de VVD en Eric Wiebes inschat, zijn ze het hier van harte mee eens.
Tegen het CNV, andere bonden en de PvdA zeg ik: Beste mensen, de tijden zijn veranderd. Jonge mensen willen meer flexibiliteit en moderne organisaties zijn daar op ingericht. Niemand zit meer te wachten op een vast dienstverband van veertig jaar bij één baas. ZZP-ers willen veelal lekker blijven werken zoals ze werken. Verschillende opdrachtgevers, verschillende klussen. Vrijheid om je eigen tijd in te richten en zelf te bepalen met welk risico jij de toekomst tegemoet gaat op het gebied van ziekte of pensioen. Vanzelfsprekend moet de overheid hard optreden tegen situaties waarbij zzp'ers worden uitgebuit of medewerkers vanuit een dienstverband worden teruggehuurd als zzp'er met slechtere condities. Juist daarom is het zo cynisch dat de postbestellers wél via een goedgekeurde modelovereenkomst hun werk kunnen blijven doen als zzp'ers.
Er is dus een meer fundamentele discussie nodig. Bij de komende kabinetsformatie zal dit ongetwijfeld een belangrijk onderwerp van gesprek worden. Het is prachtig om het hier na 15 maart 2017 indringend over te hebben. Tegelijkertijd staat er wel op dit moment een flatgebouw in de fik. Die brand moet worden geblust. Opschorting van de wet-DBA of een jaar uitstel van de transitieperiode scheppen ruimte voor de zeer noodzakelijke discussie over hoe wij arbeidsrelaties anno 2017 in dit land regelen.
Sjors
Fröhlich
Hoofdredacteur
BNR Nieuwsradio