Mevrouw, kunt u even voor een drankje zorgen?
Vier vrouwelijke hoogleraren van de Universiteit Leiden beginnen een actiewebsite tegen seksediscriminatie in de wetenschap.
Ineke Sluiter (Klassieke Talen), Naomi Ellemers (Sociale en Organisatiepsychologie), Eveline Crone (Neurocognitieve Ontwikkelingspsychologie) en Judi Mesman (Diversiteit in Opvoeding en Ontwikkeling) willen met hun website Athena’s Angels informatie en advies geven op het gebied van vrouwonvriendelijkheid in de wetenschap, en het probleem meer zichtbaar maken.
Mesman: “Veel mensen denken al snel: ‘Joh, Nederland, gelijke kansen voor mannen en vrouwen, dat hebben we toch allang?’ Dat is helaas nog niet het geval.” Vrouwen in de wetenschap worden minder vaak benoemd tot hoogleraar of hoofddocent. Ook krijgen ze minder salaris.
Seksediscriminatie in de wetenschap gebeurt vaak niet openlijk. Meestal, zegt de hoogleraar, gaat het om “heel subtiele processen waardoor vrouwen zich minder welkom voelen in de wetenschappelijke wereld, en ook vaker buiten de boot vallen bij benoemingen en subsidietoekenningen.”
Openlijk of niet, het is aan te tonen dat het gebeurt. Mesman geeft enkele voorbeelden:
Cv
“We weten uit onderzoek dat een commissie een cv van een vrouw minder positief
beoordeelt dan een identiek cv met een mannennaam erboven. Dan
is het natuurlijk niet zo gek dat de kans op hoge functies en
onderzoekssubsidies lager liggen voor vrouwen dan voor mannen.”
'De heer'
“Als je als vrouwelijke hoogleraar niet expliciet je voornaam vermeldt, word je
daarna meestal aangesproken met ‘de heer’, en dan de naam. Want een hoogleraar
is in de beleving van veel mensen toch een man.”
Bedienend personeel
“Het overkomt vrouwen ook dat ze in een bijeenkomst met louter hoogleraren
worden aangezien voor iemand van het bedienend personeel. Dat iemand vraagt hoe
duur iets is, of of er een drankje kan komen, terwijl zij daar ook gewoon als
hoogleraar in het gezelschap zijn.”
Zwangerschap
Ook het meedelen van een zwangerschap wordt bepaald niet altijd positief ontvangen. “Een vrouw had te horen gekregen: ‘Goh,
heb je nooit van voorbehoedsmiddelen gehoord?’. In een veel extremer geval
heeft een leidinggevende zelfs een abortus gesuggereerd.”
Volgens Mesman gebeuren zulke dingen vaak niet eens expres. “Het heeft te maken met impliciete stereotypen en vooroordelen over de rollen van mannen en vrouwen.”