Luister ook | Commissie-Borstlap wil meer vaste contracten
Concurrentie op loonkosten ondanks loonruimte
'We zien dat werkgevers vooral willen concurreren op de laagste loonkosten, ondanks de winsten die ze maken, er is meer dan genoeg loonruimte', zegt vice-voorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV. Het geld ís er wel, zegt hij, maar de beperkte beschikbare middelen worden in steeds meer cao-onderhandelingen als een gegeven gezien. Medewerkers van onder meer technische groothandels willen wel degelijk extra worden betaald als ze op minder reguliere tijdstippen moeten werken.
Wordt overwerk de nieuwe normaal?
Volgens hoogleraar Arbeidsrecht Ton Wilthagen van de Universiteit van Tilburg draait alles om de vraag of dit het nieuwe normaal wordt. 'En als werken op zaterdag en tot tien uur 's avonds normaal wordt, dan heeft dat veel impact op het leven van mensen. Hun inkomenspositie verslechtert', zegt Wilthagen, 'Als je onregelmatig werken niet meer bestempelt als onregelmatig, dan is er feitelijk sprake van loonsverlaging voor degene van wie je de onregelmatigheidstoeslag afneemt'. Volgens Wilthagen gaat deze kwestie nog wel een tijd duren, hij wijst op een intensivering van de concurrentie wanneer spelers als Amazon de Nederlandse markt betreden.
Luister ook | WAB dwingt flexwerkers in zzp-schap
Innovatie en kwaliteit of race naar het putje?
'We zien in aantal sectoren een race naar beneden - het speelt in de distributiecentra, in de zorg, in de detailhandel - je ziet overal werkgevers concurreren op de loonkosten in een race naar het putje in plaats van dat ze concurreren op kwaliteit. Je ziet inderdaad de internationale concurrentie toenemen, maar waar wil je je kracht uit halen? Wil Nederland concurreren op innovatie en onderzoek of willen we een lagelonenland worden?', vraagt Elzinga zich af.
Doorgeslagen flexibiliteit
De commissie-Borstlap stelde onlangs vast dat de flexibiliteit op de arbeidsmarkt is doorgeslagen. Volgens Elzinga gebeurt dat vooral in sectoren waar mensen met onzekere contracten zijn opgezadeld. Vaste werknemers zijn de volgende die die bonus gaan missen, omdat er zelfstandigen of flexwerkers zijn die die bonus niet willen hebben, Je kunt je afvragen of zij dan wel echt zelfstandig zijn, meent Elzinga. 'We willen de onregelmatigheidstoeslag behouden, daarnaast eisen we voor dit jaar en volgend jaar vijf procent loonsverhoging. En we willen meer vast banen en maatregelen tegen die doorgeslagen flex'.
Luister ook | PZO: We miskennen een grote groep zzp'ers