Vakbonden en werkgevers eens over hervorming arbeidsmarkt

Heldere aanbevelingen

'Wat Thijssen zegt is: zet nou een streep onder die ongelijkheid op de arbeidsmarkt en ga contracten reguleren. Stop met payrolling, stop met nuluren-contracten, maximeer uitzendwerk tot drie jaar, beperk de tijdelijke contracten', zegt politiek verslaggever Sophie van Leeuwen.

Opmerkelijk is het advies hoe tijdens een crisis te reageren: in plaats van mensen op straat te zetten en in de WW te parkeren, de hoeveelheid werk met 20 procent te verminderen. De werkgever zou zich daarvoor moeten kunnen verzekeren. 'Dat klinkt als een soort NOW-regeling, dat zijn de dingen waar het nieuwe kabinet mee aan de slag moet.'

ZZP naar 35 euro per uur

Ook voor zzp'ers worden zaken geregeld zoals een richtlijn van een uurtarief van 35 euro. Een eerder voorstel van minister Koolmees om dat op 16 euro per uur te krijgen werd op Europees niveau afgeschoten. 'Die 35 is geen minimum, maar een rechtsvermoeden, dat heb je ongeveer nodig als zzp'er om van te leven en je verzekeringen van te betalen. Er zou ook een Code Verantwoord Arbeidsmarktgedrag worden opgesteld waarin dit verankerd wordt en die bindend zou zijn voor werkgevers en bondne.'

Prijskaartje

Aan die hervorming hangt natuurlijk een prijskaartje, dat zou voor rekening van het Rijk moeten komen. 'Dat is nu de mores in den Haag: niet bezuinigen, maar je uit de crisis investeren. Ik zie veel draagvlak, die staatsschuld zal nog wel even omhoog gaan.' Van Leeuwen denkt wel dat deze voorstellen de eindstreep zullen halen: 'Ik denk niet dat het kabinet hier omheen kan, dit is een machtige club, dit gaat linea recta naar het bureau van Hamer.'

Ongelijkheid dwingt tot hervorming

De ingrepen zijn volgens de sociale partners nodig omdat er in Nederland sprake is van toenemende ongelijkheid en maatschappelijk ongenoegen. In het SER-advies dringen ze er daarom op aan dat een nieuw kabinet fors gaat investeren in wat ze noemen brede welvaart. Dat betekent zekerheid van werk en inkomen, toekomstig verdienvermogen, sterke publieke dienstverlening en een duurzaam leefklimaat.

Ingrid Thijssen en Jacco Vonhof, voorzitters van werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland, hadden onlangs al aangeven dat ze voor de zomer tot een akkoord wilden komen over de arbeidsmarkt. Eigenlijk zou de SER, waarin werkgevers en werknemers vertegenwoordigd zijn, hierover eind vorig jaar met een advies komen. De reactie van de SER werd evenwel uitgesteld wegens corona en ook het inmiddels demissionaire kabinet kwam er door de epidemie niet meer aan toe.

Vakbonden blij

Vakbonden CNV en FNV en de Vakcentrale voor Professionals (VCP) zijn blij met het advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) om de arbeidsmarkt te hervormen, waarbij flexwerk aan banden wordt gelegd. CNV noemt het "een grote stap op weg naar meer zekerheid voor miljoenen werkenden".

De SER pleit in een nieuw advies voor onder meer het afschaffen van nulurencontracten en voor een maximale duur van drie jaar voor tijdelijke contracten. Ook zou het wettelijk minimumloon moeten worden verhoogd waarbij de koppeling aan uitkeringen in stand blijft. 'Een historisch advies dat stevige bouwstenen biedt voor een gezonde arbeidsmarkt. Het gaat verder dan pleisters plakken: dit is een grondige, integrale visie op de arbeidsmarkt van de toekomst', aldus CNV-voorzitter Piet Fortuin. CNV roept de partijen die onderhandelen over een nieuwe coalitie op om het advies integraal over te nemen. 'Dat zou de beste start zijn voor een nieuw kabinet.'

Ook FNV staat volledig achter het nieuwe advies van de SER. De vakbond vindt het nodig dat het nieuwe kabinet fors investeert in brede welvaart, in zekerheid van werk en inkomen en in een sterke publieke dienstverlening. De vakbond beaamt dat er sprake is van toenemende ongelijkheid en maatschappelijk ongenoegen waar iets aan gedaan moet worden.

De VCP vindt het SER-advies eveneens een 'belangrijke stap in het keren van de toenemende onzekerheid en voor de positie van professionals op de arbeidsmarkt'. VCP-voorzitter Nic van Holstein benadrukt dat de VCP veel waarde hecht aan het uitgangspunt dat bij structureel werk ook een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd hoort. Hij noemt het dan ook een 'trendbreuk' van de SER, in positieve zin. 'Het is betekenisvol en belangrijk dat de SER dit nu uitspreekt.' Van Holstein juicht het toe dat de SER voorstellen doet om het gebruik van flexibele arbeid beter te reguleren. 'We zetten daarmee belangrijke stappen naar een betere arbeidsmarkt, een bindende en handhaafbare code arbeidsmarktgedrag draagt daaraan bij.'