'Krapte arbeidsmarkt zal alleen maar erger worden'

'Voor achttien procent van de vacatures zijn geen mensen te vinden in die specifieke sector of binnen die geografische omvang ', zegt senior econoom Nederlandse Economie Nora Neuteboom van ABN AMRO. 'Dus misschien zijn er in Groningen wel vrachtwagenchauffeurs beschikbaar, maar daar heb je niets aan als jouw bedrijf in Limburg is gevestigd. Want die zoeken daar geen werk.'

Onderschatting

Er zijn volgens Neuteboom wel dingen die het bedrijfsleven kan doen om die aansluiting te verbeteren. 'Er zijn zeker initiatieven om hier iets aan te doen. Mensen zoeken gaat steeds meer online, waardoor het makkelijker is om mensen te vinden. Maar we denken dat de krapte die wij aangeven zelfs nog een onderschatting is van de daadwerkelijke krapte. Veel bedrijven zetten namelijk geen vacatures uit, omdat ze toch verwachten dat ze niemand gaan vinden.'

Luister ook | Nauwelijks herverdeling inkomens via belastingen

De krapte is dus niet zo makkelijk op te lossen. Het verdwijnen van banen door digitalisering is volgens Neuteboom een onderdeel van de oplossing, maar wel een klein deel. 'We zien dat het aantal investeringen dat arbeid vervangt wel toeneemt, maar veel is al gedaan. Qua automatisering en digitalisering zijn al veel banen verdwenen, en het is niet makkelijk om dat proces op korte termijn te versnellen. Bovendien zijn er ook weer mensen nodig om zulke investeringen uit te rollen.'

Oekraïense vluchtelingen

Vanwege de oorlog in Oekraïne komen er duizenden mensen naar Nederland die op den duur wellicht ook op zoek gaan naar werk. 'Dat is eigenlijk een positieve ontwikkeling voor de Nederlandse arbeidsmarkt. We hebben geprobeerd te berekenen hoeveel van hen op termijn deel zouden willen nemen aan het arbeidsproces, en dan komen we uit tussen de 50 en 75.000. Al is dat wel verspreid over meerdere jaren.' Dat biedt geen oplossing voor de lange termijn. 'Het zou verlichting brengen, maar er staan er op dit moment 386.000 vacatures open.'

Volg in ons liveblog het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne

Ook de vergrijzing zet grote druk op de Nederlandse arbeidsmarkt. Volgens Neuteboom komt er zelfs een moment dat de beroepsbevolking gaat krimpen. 'Dat hebben we nog niet eerder gezien, en zo wordt de krapte alleen maar sterker. Bovendien: het werk dat gedaan moet worden, wordt niet minder. Mensen treden uit de arbeidspopulatie, maar leven nog steeds. Het langetermijnperspectief is dat de krapte zich niet gaat oplossen, maar alleen maar erger wordt.'