Volgens de Arbeidsinspectie zijn ook de plannen om die blootstelling te minimaliseren onvoldoende. Daarom moet Schiphol 'adequate arbeidsmiddelen inzetten om personeel veiliger te laten werken'. Ook de mate en duur van de blootstelling moeten naar beneden. Dat kan onder meer door vliegtuigen emissievrij te laten taxiën op de luchthaven, door de inzet van zogeheten taxibots die de vliegtuigen over het terrein kunnen verplaatsen.
Het plan is om dat in 2030 voor elkaar te hebben, maar de Arbeidsinspectie mist een uitwerking daarvan in een plan van aanpak. Ook de manier waarop Schiphol de schadelijke stoffen waaraan personeel wordt blootgesteld wil terugdringen, ontbreekt daarin. In het plan van aanpak is 'niet aangegeven binnen welke termijn welke maatregelen zullen worden genomen', concludeert de inspectie.
Lees ook | 'Bagagepersoneel Schiphol voert al jaren te zwaar werk uit'
De toezichthouder geeft Schiphol tot het einde van dit jaar de tijd om zijn plan van aanpak verder uit te werken. Voor wat betreft de uitstoot van de vliegtuigen, dient de luchthaven uiterlijk eind 2024 'een volledig gefaseerd plan opgesteld te hebben'.
Spiegel 'niet te negeren'
Volgens Schiphol krijgt de luchthaven een een 'niet te negeren spiegel' voorgehouden. 'Duidelijk is dat de arbeidsomstandigheden op Schiphol beter moeten. Dat is ook prioriteit in de nieuwe koers die we zijn gaan varen. Medewerkers moeten een gezonde werkplek hebben. Natuurlijk zijn er in de loop der jaren verbeteringen doorgevoerd, maar het moet sneller en beter', aldus Schiphol-topman Ruud Sondag.
De luchthaven probeert de blootstelling aan de schadelijke uitstoot naar eigen zeggen al te verminderen. Zo laat Schiphol vliegtuigen met minder motoren taxiën. Ook worden maatregelen getroffen om de afstand tussen de bron van de uitstoot en medewerkers te vergroten. Verder onderzoekt Schiphol hoe de luchtkwaliteit verbeterd kan worden.
Het is niet de eerste keer dat de arbeidsomstandigheden op Schiphol onder het vergrootglas van de Arbeidsinspectie liggen. De toezichthouder eiste in maart dat zes bedrijven die de bagageafhandeling op de luchthaven regelen per direct hulpmiddelen moeten inzetten voor medewerkers die zwaar sjouwwerk doen.
Lees ook | Jaarlijks duizenden doden door arbeidsziekten: 'Crisis die onopgemerkt blijft'
FNV: heldere conclusie
Volgens vakbond FNV is het personeel op Schiphol ruim vijftien jaar 'willens en wetens' blootgesteld aan te hoge concentraties uitstoot. De bevindingen van Arbeidsinspectie laten zien dat 'financiële groei boven de gezondheid en zelfs de levens van de werknemers' is gegaan. 'De feiten uit dit rapport laten zien dat de tijd van vrijblijvendheid voorbij is', stelt vicevoorzitter van FNV Kitty Jong.
FNV deed in december 2021 al een handhavingsverzoek bij de Arbeidsinspectie. De bond is blij dat er nu een rapport ligt. 'We willen nu ook meteen doorpakken. Niet eindeloos overleggen, maar concrete afspraken maken met de werkgevers en de Schipholgroep', betoogt FNV-bestuurder Jaap de Bie. 'Jarenlang is er door Schiphol gekozen voor goedkope arbeid in plaats van goed en gezond werk. Weer zijn Schipholmedewerkers de klos.' De Bie wil nu snel concrete afspraken met de werkgevers en de Schipholgroep.
Lees ook | 'Nederland wil strengere regels voor privévliegtuigen'