Begin 2020 verscheen de aanduiding ‘m/v/x’ gemiddeld nog maar boven 3 van de 10.000 vacatures op Indeed.com. Eind vorig jaar was dit aantal vervijfvoudigd. M/v/x prijkt nu boven functies uiteenlopend van speelgoedverkoper tot e-mailmarketeer.
Alhoewel de aanduiding ‘m/v/x’ hiermee nog relatief marginaal lijkt, is de opwaartse trend opvallend. De aanduiding ‘m/v’ verloor de afgelopen jaren namelijk sterk aan populariteit. Begin 2020 werd nog in 1 op de 20 advertenties expliciet naar een ‘m/v’ gevraagd. Dat percentage is sindsdien gehalveerd.
Werkgevers beogen met ‘m/v/x’ duidelijk te maken dat non-binaire personen welkom zijn op de werkplek. Toch is deze aanpak controversieel.
Randstad schrapte m/v ‘jaren geleden’
Uitzendbureau Randstad heeft de afkortingen al ‘jaren geleden’ geschrapt, zo laat een woordvoerder weten. ‘Onze vacatures staan voor iedereen open, we willen en mogen immers niemand uitsluiten. Dan is het ook niet relevant om m/v/x te noemen’, schrijft Randstad in een reactie op vragen van BNR. (De praktijk blijkt overigens weerbarstig. Geslachtsaanduidingen komen nog veel voor op de website van het uitzendbureau.)
Andere experts zijn ook kritisch over de opkomst van de lettercombinatie. Zo noemt Peter Boerman, hoofdredacteur van recruitersplatform Werf&, het toenemende gebruik van ‘m/v/x’ ‘een beetje pinkwashing’. ‘Je zet een vacature open en wil daar gewoon de beste mensen voor. Dan zou ik niet weten waarom je moet benoemen dat iemand een m, v of x moet zijn’, aldus de hoofdredacteur.
Volgens Boerman kan een geslachtsaanduiding nuttig zijn bij termen als ‘timmerman’ of ‘secretaresse’, die een expliciet of impliciet naar een bepaalde sekse verwijzen. ‘Maar ook daar is een alternatief als ‘timmerlieden’ of ‘office manager’ beter’, zegt Boerman.
‘M/v is volstrekt achterhaald’
Het gebruik van ‘m/v/x’ kent ook uitgesproken voorstanders. Zo stelde de Belgische overheid de afkorting in 2015 al verplicht in haar eigen vacatures. Ook de Nederlandse overheid gebruikt de afkorting vaak. Op werkenbijdeoverheid.nl komt de lettercombinatie ‘m/v/x’ in zo’n 250 vacatures voor.
Ook Remke Verdegem, voorzitter van het Transgender Netwerk vindt dat de ‘x’ in vacatures expliciet benoemd moet worden. ‘M/v is volstrekt achterhaald’, aldus Verdegem. ‘Het is heel erg binair en je sluit daardoor mensen uit die zich daar niet thuis bij voelen.’
Volgens Verdegem is de positie op de arbeidsmarkt van transgenders in het algemeen en transvrouwen in het bijzonder ‘erg belabberd’. Zij verwijst hierbij naar een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau uit 2022, waaruit onder meer bleek dat transvrouwen vaker dan gemiddeld een uitkering hebben of werkloos zijn. ‘Dat ligt niet aan gebrek aan talent, maar aan discriminatie’, aldus Verdegem.