Draghi weet ook Kamer voor zich te winnen
De eurolanden moeten bereid zijn om de noodfondsen EFSF en ESM te heractiveren. Een uitbreiding van het opkoopprogramma van obligaties lijkt hiermee waarschijnlijk.
Dit zei de president van de Europese Centrale Bank (ECB) in een toelichting op plannen van de ECB om Europa uit de crisis te helpen. Volgens Draghi is de ECB bereid om verdere maatregelen te nemen in de strijd tegen de schuldencrisis. Die aankopen zullen van een 'adequate omvang zijn', stelde hij. De ECB zal bij die aankopen rekening houden met de zorgen van private investeerders ten aanzien van die operaties, voegde de Italiaan eraan toe.
Eerst langs EFSF
De ECB kocht tussen mei 2010 en begin dit jaar al voor circa 210 miljard euro obligaties op van Griekenland, Ierland, Portugal, Spanje en Italië. De nieuwe acties die de bank wil nemen, staan volgens Draghi echter los van dat programma. Landen die steun nodig hebben, moeten eerst bij het Europese noodfonds EFSF aankloppen voordat de ECB in actie komt, stelde hij.
De ECB zal vervolgens volledige openheid geven over de landen die worden gesteund en de bedragen die daarmee gemoeid zijn. Het EFSF en zijn permanente opvolger ESM hebben de mogelijkheid om obligaties van landen op te kopen. Landen moeten daarvoor wel een formele aanvraag indienen en moeten vervolgens aan strenge voorwaarden voor de hervorming van hun economie voldoen.
Groei en stabilisatie
De ECB buigt zich in de komende weken ook over de mogelijkheden om andere maatregelen te nemen die niet tot het standaardarsenaal van de bank behoren, zei Draghi. De bankpresident noemde de euro in ieder geval 'onomkeerbaar'. Buitengewoon hoge rentes op Europese staatsobligaties die het gevolg zijn van
speculaties over het einde de monetaire unie zijn daarom 'onacceptabel',
stelde hij.
Volgens Draghi moeten de beleidsmakers van landen in de eurozone nu ook bereid zijn om hun verantwoordelijkheden te nemen: “Een verdere toename van de spanningen op de financiële markten zal de groei en de stabilisatie van de inflatie in gevaar brengen.” Om verdere risicovolle situaties in de eurozone te voorkomen wil Draghi dat beleidsmakers van eurolanden doorgaan met het implementeren van structurele hervormingen en fiscale consolidatie.
De EBC maakte vandaag ook bekend dat het belangrijkste rentetarief in de eurozone op 0,75 procent blijft. Economen hadden al verwacht dat de ECB de rente onveranderd zou laten. Vorige maand verlaagde de ECB de rente nog met een kwart procentpunt
Toelichting Draghi
De financiële markten keken met grote spanning uit naar de toelichting van ECB-president Mario Draghi op het rentebesluit. De markten zijn benieuwd of Draghi daadwerkelijk actie gaat ondernemen om de crisis te bestrijden. Vorige week zei hij nog dat de ECB alles zou doen om de euro overeind te houden.
Inflatierisico
Een van de vragen vandaag was of Draghi met het voorstel zou komen om het permanente noodfonds voor de euro (ESM) een banklicentie te geven, waardoor het ESM veel meer geld zou kunnen lenen aan Zuid-Europese schuldenlanden. Draghi zei tijdens de persconferentie verbaasd te zijn over de aandacht voor de eventuele banklicentie voor het ESM. "In zijn huidige vorm kan het ESM geen banklicentie krijgen van de ECB", aldus Draghi.
Als het ESM een bankvergunning zou krijgen, zou het vrijwel onbeperkt geld kunnen lenen van de Europese Centrale Bank (ECB). Minister Jan Kees de Jager van Financiën vreest dat dit het risico van inflatie tot gevolg heeft. Bovendien is het veel moeilijker om probleemlanden dan nog voorwaarden te stellen over hervormingen en bezuinigingen. Dit zei De Jager donderdag in de Tweede Kamer.
Unanimiteit
Ook Duitsland heeft zich al duidelijk uitgesproken tegen een banklicentie voor het ESM. Volgens De Jager heeft het ESM geen vergunning aangevraagd bij de ECB en kan dat alleen bij unanimiteit. Nederland en Duitsland kunnen dat op eigen kracht dus blokkeren en Nederland zal dat onder de huidige omstandigheden ook doen, zei De Jager. "Ik kan me nu geen situatie voorstellen waarin wij wel voor een banklicentie zouden zijn’’, zei De Jager tegen Kamerleden.
Obligatieaankoopprogramma
Met zijn uitspraak dat hij alles zal doen wat nodig is, is ECB-president Draghi er in geslaagd om de beleidsdiscussie binnen de ECB zijn richting in te bewegen. Dit zei Sylvester Eijffinger vandaag tegen het Financieele Dagblad. Hij acht de kans groot dat de ECB het obligatieaankoopprogramma weer in werking zet. "Onder het mom van verbetering van het monetaire transmissieproces, wat onder zijn mandaat valt, heeft Draghi de discussie zijn richting op gekregen."
Kamer steunt Draghi
Eerder deze donderdag werd bekend dat een meerderheid van de Tweede Kamer de belofte van ECB-president Mario Draghi steunt om alles in het werk te stellen om de euro overeind te houden.
PvdA, D66 en GroenLinks schaarden zich in een debat met minister Jan Kees de Jager achter Draghi. Regeringspartijen VVD en CDA deden dat ook, maar benadrukten daarbij de grenzen aan het mandaat van de ECB. Volgens Elly Blanksma van het CDA is voor haar partij het geduld met Griekenland wel bijna op. "Nog meer geld erin pompen is niet de oplossing."
Effectief ingrijpen
Zelfs de SP had als erkend tegenstander van Europese leningen aan Griekenland en Spanje positieve woorden voor Draghi. Volgens SP'er Ewout Irrgang zijn de middelen van de ECB onbeperkt en is ingrijpen van de centrale bank daarom effectief is.
De PVV blijft erbij dat Nederland uit de euro moet stappen. Kamerlid Tony van Dijck zei dat de Zuid-Europese probleemlanden 'een beerput vormen die je tot in Nederland ruikt'.