'Bedrijven moeten inspelen op kloof in samenleving'
De steeds groter wordende scheidingslijnen en het toenemende populisme in de maatschappij schaden het bedrijfsleven, vinden ondernemers. Frans Blom, schrijver van het rapport 'Inclusiviteit: in ieders belang', vindt dat bedrijven een unieke positie hebben om daar wat aan te doen.
Volgens Blom, van The Boston Consulting Group, is er één duidelijke zaak die compleet losstaat van de toenemende ontevredenheid in de samenleving: geld. ‘Uit elkaar groeiende inkomens of vermogens spelen in Nederland geen rol hierin.’ Maar hij ziet wel vier andere belangrijke factoren. Zo wordt het sociale vangnet steeds verder afgebouwd door meer flexibele contracten en neemt de levensverwachting voor lager opgeleiden af: ‘Die is 19 jaar lager dan voor hoger opgeleiden en groeit verder uit elkaar.'
'Horizontale verzuiling en transparantie deel van het probleem'
Blom stipt verder de horizontale verzuiling aan: ‘We kwamen elkaar vroeger meer tegen. De sociale cohesie is weg en groepen gelijkgestemden die elkaar vinden op social media zijn ervoor in de plaats gekomen.’
Transparantie is het vierde probleem, zegt Blom. ‘Op zichzelf is het goed, maar transparantie is ook de vierde drijver van de toenemende ontevredenheid. De controle van de macht kan alleen maar met transparantie. Maar vandaag de dag is transparantie er ook op gericht om incidenten uit te vergroten en tegenstellingen te belichten. Dat is over het algemeen niet zo behulpzaam.’ Zo ontstaan er volgens hem onjuiste sentimenten. ‘In de Koude Oorlog voelde 20 procent van de bevolking zich onveilig. Op dit moment is de daadwerkelijke dreiging gehalveerd en 40 procent voelt zich onveilig.’
Lees het volledige rapport 'Inclusiviteit in ieders belang'
'Bedrijven, grijp die unieke positie'
Bedrijven kunnen daar volgens Blom juist heel goed op inspelen. ‘Bedrijven zijn plaatsen waar je alle mensen uit samenlevingen bij elkaar krijgt. Die kunnen ook ervoor zorgen dat alle werknemers met elkaar bepaalde ervaringen meemaken.’ Bedrijven moeten volgens Blom zorgen dat werknemers identiteit kunnen ontlenen aan hun werk en dat er gedeelde doelen zijn. ‘Er zijn ook voorbeelden van bedrijven die een stuk van het resultaat met werknemers delen. Dat creëert verbondenheid.’
Op een bijeenkomst in Amsterdam staken CEO’s, commissarissen en wetenschappers de koppen bij elkaar over de zorgen die het bedrijfsleven heeft over het populisme en de mogelijke negatieve gevolgen. Alexander Rinnooy Kan, oud-voorzitter van de Sociaal Economische Raad en hoogleraar aan de UvA, vindt dat de politiek het voortouw moet nemen, niet het bedrijfsleven. 'Wat heel schadelijk lijkt te zijn is de globalisering, want daar heeft het bedrijfsleven van geprofiteerd. Dat belang is beschadigd. Ik verwacht ook niet anders dan dat het bedrijfsleven mee zal willen doen, maar het moet in combinatie met de overheid en politiek als regisseur.'