Nu blijven eigenaren van drugspanden vaak buiten schot. Ze lopen alleen een aantal maanden huurinkomsten mis als de woning na een overtreding tijdelijk gesloten wordt. Toch zijn er verschillende gemeenten die ook boetes op willen leggen aan verhuurders. Onder meer in Amsterdam en Almelo loopt een eigenaar die zijn pand verhuurt aan drugscriminelen het risico op torenhoge boetes, ook als hij nergens vanaf weet. Iets soortgelijks speelt in Culemborg, daar draaien verhuurders op voor hoge kosten van ontmanteling, de energiekosten en overige schade als blijkt dat ze een drugspand bezitten.
De gemeenten verwachten van verhuurders dat ze toezicht houden en regelmatig controleren. Volgens Vastgoed Belang-directeur Laurens van de Noort is dat in de praktijk vaak onmogelijk. Het ontbreekt volgens hem aan middelen om achter de voordeur te controleren. 'Je mag niet zomaar bij iemand binnenvallen als de huurder dat weigert. Als je dat wil moet de rechter dat afdwingen. Zo'n proces is kostbaar en duurt lang.' Van de Noort wil dat het eenvoudiger wordt om zulke controles uit te voeren, ook pleit hij voor een zwarte lijst van foute huurders voor particuliere beleggers. Dat moet het voor drugscriminelen moeilijker maken om een pand te huren. Woningcorporaties in Utrecht hanteren sinds kort een centrale zwarte lijst voor foute huurders. Bewoners die vanwege wangedrag hun sociale huurwoning worden uitgezet, mogen enkele jaren niet reageren op huizen in de regio Utrecht.
Volgens Bart Roozendaal, advocaat bij AKD en gespecialiseerd in drugsbeleid, houdt het argument van Van de Noort geen steek.
'Je bent als verhuurder aansprakelijk voor wat er in je pand gebeurt. Bovendien kun je gewoon in de huurovereenkomst opnemen dat je periodiek een controle uitvoert.' Volgens de advocaat 'vergeten' veel huurders om zo'n passage in de overeenkomst op te nemen omdat ze gebruik maken van standaard contracten. Bovendien heeft Roozendaal kritiek op gemeenten die zowel panden sluiten als boetes opleggen. 'Je kunt niet zomaar een pand sluiten en daarboven op een megaboete uitdelen. De gevolgen voor de verhuurder mogen niet buitenproportioneel zijn. Zoiets moet in verhouding staan met de overtreding.'
