'Het deels afwijken van de opgestelde vaccinatiestrategie door de Gezondheidsraad heeft mogelijk geleid tot gezondheidsschade en onnodig lange extra druk op ziekenhuizen', schrijven de onderzoekers.
Ook wijst KPMG erop dat Nederlanders meerdere keren bij de aanpak van de crisis te horen kregen dat 'zorgvuldigheid boven snelheid’ ging. 'Bijvoorbeeld bij de voorbereiding van de vaccinatiecampagne. Dat snelheid in werkelijkheid juist een onderdeel is van zorgvuldigheid werd daarmee genegeerd en daarmee werd een schijntegenstelling gecreëerd', aldus het onderzoeksbureau.
Samenwerking
KPMG merkt ook op dat de samenwerking tussen het ministerie van Volksgezondheid, het RIVM en de GGD’en moeizaam verliep. 'Het meest in het oog springende voorbeeld betreft de lange wachttijden voor de teststraten in het najaar van 2020. Volksgezondheid en RIVM stelden het nieuwe testbeleid op, informeerden de GGD’en relatief laat en ook de inkoop van testcapaciteit door Volksgezondheid was te laag', aldus onderzoekers van KPMG.
Achteraf met de vinger wijzen op het beleid is makkelijk, zegt Amrish Baidjoe van het Covid19 Red Team, maar later nam die onzekerheid van het kabinet af en zijn er verkeerde keuzes gemaakt volgens hem. 'Tijdens het begin van deze crisis kan men nog een goed argument maken dat het met een hoop onzekerheid te maken heeft. Tegelijkertijd kun je ook zeggen dat in die onzekerheid, waar je te maken hebt met een nieuw virus, het zeker niet de beste strategie is om te sturen op IC-capaciteit. Want een bijkomstigheid daarvan is dat heel veel mensen besmet zullen raken. Juist met een nieuw virus zouden ze een voorzorgsprincipe moeten hanteren, dat was de beste strategie geweest. En dat zou moeten leiden naar vroeg ingrijpen dat een grote uitbraak zou voorkomen', legt Baidjoe uit.
Buurlanden
Ook de samenwerking met buurlanden om het coronavirus onder controle te houden ging vaak mis. 'Nederland zou baat hebben gehad bij het internationaal coördineren van maatregelen. Toen Nederland koos voor een lockdown, konden mensen alsnog naar terrasjes in België en Duitsland. Wanneer Nederland het virus onder controle had, kwamen inwoners van buurlanden juist naar Nederland', staat in het rapport.
Ook is er niet snel genoeg gereageerd, waardoor er meer doden zijn gevallen dan nodig, stelt Baidjoe. 'Als je de schade van de crisis beperkt door er adequaat en snel op te reageren, zullen andere dingen ook niet te snel escaleren. En het is zeker complex werk met inderdaad allemaal landen tegelijk, wat echt niet makkelijk is. Maar wat je dan kan zien aan zo'n KPMG rapport, waar bijvoorbeeld ook analyses van het Verenigd Koninkrijk instaan, is dat vroeg ingrijpen doden had gescheeld. En de lange periodes met strenge lockdownmaatregelen in Nederland hadden dan ook minder consequenties gehad', aldus Baidjoe.