Kabinet 'welwillend' over militaire steun aan Oekraïne, SP mordicus tegen
Het kabinet staat open voor defensieve militaire steun aan Oekraïne, en een Kamermeerderheid steunt het sturen van wapens. Oekraïne heeft donderdag Nederland om wapenhulp gevraagd. Minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) zei in een debat met de Tweede Kamer welwillend daar tegenover te staan. De SP is fel hiertegen gekant.
Het verzoek van Oekraïne zal zoals gebruikelijk volgens de Europese criteria voor wapenexport worden beoordeeld, liet Hoekstra weten. Hij benadrukte daarbij dat het kabinet daarin 'de huidige context expliciet zal meewegen'.
Lees ook | 'Rusland brengt spanning Koude Oorlog terug'
Opmerkelijk
Eerder was Nederland nog tegen militaire steun aan Oekraïne. Maar de situatie is veranderd, aldus de minister. Hij heeft 'grote zorgen' over de Russische troepenopbouw. In dat debat daarover zal Hoekstra echter 'zeker geen steun van de SP' krijgen, laat SP-Kamerlid Jasper van Dijk weten. Van Dijk noemt het 'opmerkelijk wat Hoekstra hier doet. Zijn voorganger Ben Knapen zei nog geen vier weken geleden in diezelfde Kamer dat Nederland geen wapens aan Oekraïne levert, want dat draagt niet bij aan een politieke oplossing.'
Strijdig met Europese regels
Van Dijk erkent dat de situatie weliswaar veranderd is, zoals ook Hoekstra zegt, maar dat ingezet moet worden op 'dialoog, ontwapening en beheersing van het conflict'. 'Dit is geen ontwapening, maar bewapening, dus het gaat de verkeerde kant op. Wat is wijsheid op dit moment? Oekraïne tot de tanden bewapenen wat de VS en het VK ook al doen? Of de weg van dialoog en politieke oplossing inslaan? Dat is de weg die we moeten bewandelen.'
Van Dijk wijst erop dat wapenleveranties in strijd zijn met Europese regelgeving rond wapenexport. 'Je mag geen wapens leveren aan landen waar spanningen plaatsvinden en de regio instabiel is. Je krijgt een wapenwedloop, dit is Koude Oorlog 2.0. Natuurlijk wil Rusland een akkoord, dat geeft het Westen de gelegenheid om eisen op tafel te leggen.'
Cyberaanval
Het kabinet kijkt ook naar een Europese trainingsmissie en steun op cybergebied. Oekraïne werd onlangs getroffen door een cyberaanval. Premier Rutte en Hoekstra willen 1 en 2 februari naar Oekraïne en daar 'expliciet onze steun uitspreken voor Oekraïne', aldus Hoekstra. Het kabinet zet zich in voor een diplomatieke oplossing. Maar een Russische inval - hoe beperkt ook - is 'volstrekt onacceptabel' en zal leiden tot een 'forse tegenreactie'.
Hoekstra wilde niet ingaan hoe zo'n sanctiepakket er moet uitzien. Dat komt de 'cohesie' in de EU niet ten goede in het overleg over de repercussies. Het kabinet lijkt daarbij niets uit te sluiten. De Kamer is voor harde sancties bij een Russische inval in Oekraïne. Alleen de PVV wil geen 'vernietigende sancties' tegen Rusland.
Luister ook | Europa's bijrol in Oekraïne
Kamermeerderheid voor militaire steun
Een meerderheid van de Kamer staat ook open voor defensieve militaire steun. 'Als VVD vinden we dat we open moeten staan voor zo'n verzoek', zei Ruben Brekelmans. Ook D66'er Sjoerd Sjoerdsma verklaarde zich daarin te kunnen vinden. Agnes Mulder (CDA) houdt de 'optie open', maar vindt dat het kabinet die niet direct moet inzetten. De PvdA is 'per definitie' niet tegen, zei Kati Piri.
De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk leveren al wapens aan de regering in Kiev. Nederland helpt Oekraïne wel op een andere manier. Gewonde Oekraïense militairen worden hier geholpen met de revalidatie. In het oosten van Oekraïne vechten pro-Russische rebellen al jaren tegen het Oekraïense leger.
