'Er is behoorlijk wat mis met deze wet', zegt Merel Koning van Amnesty International. 'Het allerergste is de bedoeling erachter, namelijk dat Nederland in de gaten wordt gehouden. Dat gebeurt onder de noemer van terrorismebestrijding en nationale veiligheid, maar eigenlijk gaat het om dingen die daar niets mee te maken hebben. Namelijk gewoon een discussie online over de coronamaatregelen, of een groep die zich inzet tegen anti-discriminatiemaatregelen. En toch worden die door de NCTV stelselmatig in de gaten gehouden en geanalyseerd.'
Bevoegdheden
In 2018 ging Nederland naar de stembus voor het referendum over de sleepnet-wet. 'Wat daar speelde is dat het om geheime diensten ging, de AIVD en de NIVD.', aldus Koning. 'Omdat er toen campagne tegen de wet is gevoerd, zijn er allerlei extra regels ingekomen die de bevoegdheden van de geheime diensten beperken. Maar dat type regels geldt helemaal niet voor de NCTV. En de minister is blijkbaar ook niet van plan om dat in te voegen.'
Luister ook | 'Wet op inlichtingen en veiligheidsdiensten moet jaarlijks worden gecontroleerd'
Door dit nieuwe wetsvoorstel wordt volgens Koning de illegale handelswijze van de NCTV gelegaliseerd. 'Al jaren houdt de NCTV het internetverkeer van communisten, politiek leiders, organisaties en activisten. Dat is een klein jaar geleden aan het licht gekomen door publicatie in NRC. En in plaats van dat de minister de NCTV terugfloot, is nu besloten om een wet te schrijven die het toestaat om mensen in de gaten te houden. Dat betekent dat de NCTV mensen mag monitoren die de AIVD nog niet in de gaten mag houden.'
Publieke opinie
Het is volgens Koning niet de bedoeling dat er op zo'n manier polshoogte wordt genomen van de publieke opinie. 'Daarvoor hebben we gewoon opinieonderzoekers. Die kun je aanstellen en dan geven mensen toestemming om mee te doen. Dat is hoe je dat doet, en niet door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid dingen over een pandemie in de gaten te laten houden.'
'We hebben ook informatie over dat er interventies worden gedaan met de informatie die de NCTV over demonstraties, waaronder ook coronademonstraties, heeft verzameld', vervolgt Koning. 'Die informatie werd doorgespeeld aan de politie. Dat heeft niet per se te maken met terrorismebestrijding en bedreigingen voor de nationale veiligheid,'
Taakuitvoering NCTV
De directe reden dat met dit wetsvoorstel wordt geprobeerd om de bevoegdheden van de NCTV uit te breiden, is volgens Koning simpelweg omdat ze eerder betrapt werden dat ze al op die manier te werk gingen. 'Bovendien acht de NCTV dit nodig voor hun taakuitvoering, en dat is precies waar we het over moeten hebben: willen we dat de NCTV die taak op zich neemt, of willen we dat een dienst met checks and balances die taak op zich neemt? Met Amnesty zeggen we: wij willen dat laatste.'
