Vanaf 1 januari moeten de kolencentrales aan het Urgenda-vonnis voldoen. Dit houdt in dat kolencentrales maar 35 procent van hun normale hoeveelheid CO2 mogen uitstoten. Door deze wettelijke maatregel kunnen de centrales minder elektriciteit produceren.
Vergoeding vijf keer duurder dan verwacht
Omdat deze centrales beperkt worden in hun productie krijgen zij een vergoeding van de staat, maar deze vergoeding valt maar liefst vijf keer duurder uit dan verwacht. De gehele periode van 2022 tot en met 2024 zou vergoed worden en dat bedrag loopt op tot minstens 1,5 miljard euro.
Vanwege de stijgende energieprijzen werden er al aanzienlijke hoge bedragen verwacht. Tot donderdag hadden de energiebedrijven de tijd om 'nadeelcompensatie' aan te vragen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de drie betrokken partijen van de kolencentrales Onyx, RWE en Uniper willen de cijfers nog niet bevestigingen. Ze zijn nog aan het onderhandelen. Maar zowel bronnen uit de kolensector als bronnen uit Den Haag zeggen dat het gevraagde bedrag waarschijnlijk nog hoger ligt dan 1,5 miljard.
Het enige wat het ministerie van EZK wil zeggen is dat 'de inperking van kolencentrales nog steeds één van de meest kostenefficiënte manieren is om op korte termijn de CO2-uitstoot te laten afnemen'.
Enorme winst voor kolencentrales
Kolencentrales zouden heel veel winst kunnen maken als zij niet beperkt werden, nu de prijzen voor gas zo hoog zijn. Directeur Jean-Paul Harreman van energie-dataplatform EnAppSys zegt 'nog nooit zulke hoge winstmarges te hebben gezien'. Harreman en een tweede onderzoeker die anoniem wil blijven hebben de 1,5 miljard berekend.
Urgenda-vonnis
De productie van kolencentrales inperken is een van de goedkoopste manieren om de CO2-uitstoot te drukken volgens het kabinet. Daar bovenop kwam toen het Urgenda-vonnis dat de algemene uitstoot in 2020 minimaal 25 procent afgenomen moest zijn in vergelijking met 1990. In 2020 lukte dat, in 2021 niet. Om aan deze 25 procent te voldoen, moet de productiebeperking onder de 35 procent blijven volgens Urgenda. Dit is nu dus ook wettelijk bepaald.
Onyx verdient het dubbele door open te blijven
Een van de betrokken kolencentrales, Onyx, gaat er financieel op vooruit blijkt ook uit het onderzoek van NRC. De centrale zou eigenlijk zijn deuren sluiten, maar ziet hier nu van af. Klimaatminister Jetten is hier erg teleurgesteld over, volgens hem is het 'een slechte beslissing voor het klimaat.'
De centrale zou 200 miljoen euro ontvangen voor het ontmantelen en sluiten van de fabriek. Maar vanwege de hoge gasprijzen is het voor Onyx veel gunstiger om open te blijven. Het bedrijf verdient nu zo'n 400 tot 450 miljoen met de 35 procent productie dat het nog wel kan blijven draaien.