Lees ook | Levenslang geëist tegen Taghi in Marengo-proces
Hoewel de zaak nog onder de rechter is, heeft de moord op Peter R. de Vries volgens het OM alles te maken met diens rol als vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces, Nabil B. Dat die relatie hem fataal zou zijn geworden, is niet denkbeeldig: eerder werden de broer én de advocaat van de kroongetuige al vermoord. De getuigenissen van Nabil B. zijn belangrijk voor Justitie om de verdachten in het Marengo-proces voor lange tijd achter slot en grendel te houden.
Mocro Maffia, geoliede moordmachine
In de zaak ‘Marengo’ staan 17 verdachten terecht voor een reeks moorden en pogingen tot moord in Nederland tussen 2015 en 2017. Volgens het OM zijn de verdachten lid van de zogeheten Mocro Maffia, een groep die wordt verdacht van cocaïnehandel en in het strafdossier wordt omschreven als een 'goed geoliede moordmachine' waarin iedereen een vaste rol heeft.
Lees ook | Rechtbank heropent onderzoek moord Peter R. de Vries
Het kostte het OM veel tijd om deze organisatie in kaart te brengen. Justitie had weliswaar zicht op mogelijke opdrachtgevers van liquidaties, maar kon hen wegens gebrek aan bewijs niet met succes vervolgen. Dankzij de medewerking van kroongetuige Nabil B. wist Justitie in 2017 een doorbraak te forceren in het onderzoek.
Nabil B. wordt kroongetuige
Nabil B. was één van de verdachten van de moord op Hakim Changachi (wat later een vergismoord bleek te zijn) en was bereid verklaringen af te leggen over een reeks van liquidaties. Hij getuigde niet alleen over zijn eigen betrokkenheid bij die moorden, maar ook over de opdrachtgevers en andere betrokkenen. Voor het OM waren vooral Nabils verklaring over Ridouan Taghi en Saïd Razzouki interessant. Het OM beschouwt beiden als respectievelijk de leider van de criminele organisatie 'Marengo' en diens rechterhand. Hoofdverdachte Taghi werd in 2019 in Dubai opgepakt, Razzouki werd een jaar later in het Colombiaanse Médellin in de boeien geslagen.
Lees ook | Start proces verdachten moord Peter R. de Vries
Tot spijt van vrienden, familie en advocaten
Dat Nabil B. een serieuze bedreiging vormde voor het tweetal, bleek al een week nadat bekend was geworden dat hij met Justitie in zee ging: zijn broer Reduan werd in een val gelokt en vermoord. In september van datzelfde jaar werd Nabils advocaat Derk Wiersum voor zijn woning in Amsterdam vermoord, Wiersums collega staakte daarop ook de verdediging van Nabil S.
De advocaten van Nabil werden (anoniem) opgevolgd door Oscar Hammerstein, tegelijkertijd liet Nabil zich door Peter R. de Vries adviseren. In het voorjaar van 2020 wees Nabil S. Hammerstein de deur nadat de advocaat en De Vries onenigheid hadden gekregen. Hammerstein, die kort daarop vanwege diens handelen in het proces van het tableau werd geschrapt, werd opgevolgd door Peter Schouten en Onno de Jong.
Achter gesloten deuren
Enkele dagen na de moord op advocaat Derk Wiersum besloten de Amsterdamse rechtbank en het OM om veiligheidsredenen de zaak achter gesloten deuren af te handelen, zonder aanwezigheid van publiek en pers. De inhoudelijke behandeling van het Marengo-proces begon op 22 maart 2021, op 8 juni 2022 begon het Openbaar Ministerie met het requisitoir. Op 28 juni 2022 maakte het OM de strafeisen bekend. Tegen vijf verdachten in het proces, waaronder Taghi, werd levenslang geëist. Tegen kroongetuige Nabil B. is 10 jaar celstraf geëist.
Wat is een kroongetuige?
De officier van justitie kan in uitzonderlijke gevallen toezeggingen doen aan een getuige die tegelijkertijd verdachte of veroordeelde is, maar die bereid is in een strafzaak tegen een andere verdachte te getuigen. De officier kan die toezegging alleen doen wanneer het noodzakelijk is voor de opsporing of het voorkomen van ernstige misdrijven door een criminele organisatie. In zo'n geval kan het OM een getuige beloven dat diens strafeis met maximaal de helft wordt verminderd of dat maximaal een derde van de te eisen celstraf in een taakstraf of boete wordt omgezet.
Onbetrouwbaarheid
Een niet onbelangrijk bezwaar tegen het gebruik van een kroongetuige is de mogelijke onbetrouwbaarheid. De kroongetuige is immers veelal een crimineel die op deze wijze zijn straf geheel of gedeeltelijk kan ontlopen. Ordinair opportunisme dus. De rechtmatigheid van een toezegging door de officier van Justitie wordt dan ook altijd getoetst door de rechter-commissaris. Uiteindelijk bepaalt de rechtbank of een door het OM voorgestelde strafvermindering gepast is.
Lees ook | Peter R. de Vries (64) overleden